سوگندهای پربار قرآن صفحه 122

4. سوگندهای سوره فجر

توضیح

به سپیده دم سوگند، و به شبهای دهگانه، و به زوج و فرد، و به شب هنگامی که (به سوی روشنایی روز) حرکت می کند سوگند (که پروردگارت در کمین ظالمان است)، آیا در آنچه گفته شد، سوگند مهمّی برای صاحبان خرد نیست؟!

شرح و تفسیر: تفکّر و اندیشه

اشاره

سوگندهای این سوره نیز سربسته است; علاوه براینکه مقسم له هم اجمال و ابهام دارد. اضافه بر این دو ابهام، رابطه بین مقسم به و مقسم له نیز سربسته است. و همان گونه که قبلا نیز گذشت، هدف از این اجمال و ابهام به جریان انداختن افکار مردم است. اساساً یکی از فلسفه های آیات متشابه قرآن بکار انداختن اندیشه و تفکّر مخاطبان آن است. اندیشه و تفکّر آن قدر مهم است که حضرت علی(علیه السلام) می فرماید: «اَلْفِکْرُ مِرْآهٌ صافِیَهٌ; فکر و اندیشه آیینه صاف و بدون زنگار است».(1) اگر این آیینه با هوا و هوس آمیخته نشود می توان راه سعادت را در آن دید، و در آن مسیر گام زد، و راه