- سوگندهای پرمعنای قرآن 1
- مقدّمه 1
- تفاوت تفسیر موضوعی و ترتیبی 1
- عظمت قرآن مجید 2
- توضیح 6
- تفکّر و تأمّل در مضامین آیات قرآن 6
- 1. حکم شرعی سوگند یاد کردن 8
- 2. سوگند به غیر خدا 16
- 3. ماهیّت و محتوای سوگند 22
- 4. فلسفه سوگندهای خداوند 23
- 5. شیوه های بحث از قسم های قرآن 30
- فصل اول: قسمهای یازده گانه و تهذیب نفس 32
- مقدمه 32
- نکته اوّل:آنچه خداوند بدان سوگند خورده است 33
- اشاره 33
- خورشید عالمتاب 34
- آثار و اسرار نور خورشید 36
- سوگند به ماه 40
- گوشه ای از برکات کره ماه 42
- سوگند به روح انسان 45
- روح در قرآن 48
- توضیح 55
- نکته دوم: آنچه خداوند برای آن سوگند خورده است 55
- اهمیّت تزکیه نفس 56
- تزکیه در کلام پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) 59
- پاکسازی نفس 60
- راه پاک ماندن 60
- راه تهذیب نفس 61
- سیر و سلوک 62
- برنامه چهارمادّه ای! 66
- آثار تهذیب نفس در دنیا 70
- میوه های معنوی تهذیب نفس 72
- نکته سوم: رابطه «مُقْسَمٌ بِه» و «مُقْسَمٌ لَهُ» 76
- فصل دوم: سوگندهای پنجگانه 78
- 1. سوگندهای سوره طور 78
- اشاره 78
- تفسیر اوّل: زندگی بنی اسرائیل 79
- شرح و تفسیر 79
- تفسیر دوم: مقدّسات تشریعی و تکوینی 81
- تفسیر سوم: تفسیری متفاوت 83
- تفسیر مقسم له 87
- رابطه قسم ها با مقسم له 90
- 2. سوگندهای سوره مرسلات 91
- توضیح 91
- نکته اوّل: شرح و تفسیر سوگندها 91
- نکته دوم: تفسیر مقسم به 96
- نکته سوم: پیوند قسم ها با مقسم به 97
- اشاره 97
- تفسیر دوم: فرشتگان فرمانبردار 98
- توضیح 107
- 3. سوگندهای سوره نازعات 107
- تفسیر اوّل: گروههای از فرشتگان 107
- تفسیر دوم: مجاهدان راه خدا 114
- اشاره 122
- 4. سوگندهای سوره فجر 122
- شرح و تفسیر: تفکّر و اندیشه 122
- توضیح 122
- سوگندهای پنجگانه و اعمال حج 123
- اسرار مراسم حج 125
- فلسفه اعمال حج 127
- تفسیرهای مختلف، برای آیه واحد! 130
- تفسیر دوم: تفسیری وسیع تر 132
- توضیح 132
- تفسیرهای دیگری برای فجر 136
- مقسم له 138
- پیام سوگندهای پنجگانه و مقسم له 140
- 1. سوگندهای سوره ذاریات 146
- فصل سوم: سوگندهای چهارگانه 146
- اشاره 146
- سوگندهای مبهم 147
- مقسم له: اهمیّت معاد 149
- توضیح 154
- 2. سوگندهای سوره انشقاق 154
- نکات چهارگانه 154
- سوگندهای چهارگانه 158
- شرح و تفسیر مقسم له 161
- آینه عبرت! 163
- توضیح 165
- 3. سوگندهای سوره بروج 165
- شرح و تفسیر سوگندهای چهارگانه 165
- شرح و تفسیر مقسم له 168
- رابطه قسم ها و مقسم له 169
- توضیح 171
- 4. سوگندهای سوره تین 171
- نظریّات سه گانه در تفسیر قسم های چهارگانه 171
- مقسم له 176
- نقش مهمّ دوست 183
- ایمان و عمل صالح، ارکان اساسی احسن تقویم 186
- تعریف ایمان 188
- عمل صالح چیست؟ 189
- گستره عمل صالح 193
- فصل چهارم: سوگندهای سه گانه 196
- توضیح 196
- 1. سوگندهای سوره بلد 196
- چرا سوگند به مکّه؟ 196
- کدام پدر و فرزند؟ 198
- فلسفه سوگندهای سه گانه 199
- دنیای عجیب جنین 200
- این همه سوگند برای چه؟ 201
- توضیح 202
- رنجها و بلاها و مشکلات 202
- 1. بیدار کردن انسان از خواب غفلت 203
- 2. تقویت روح و جسم انسان 205
- 3. مشکلات خود ساخته 206
- 4. نتیجه گناهان 207
- 5. بازگشت بسوی خدا 208
- 6. بلایا برای آزمایش 209
- 7. مشکل ظاهری و نعمت واقعی 209
- اشاره 210
- 2. سوگندهای سوره صافّات 210
- تفاوت سوره های مکّی و مدنی 210
- تفاسیر سه گانه، برای سوگندهای سه گانه 212
- مقسم له، یا چیزی که برای آن سوگند یاد شده 217
- حدیث طلا و نقره! 224
- 3. سوگندهای سوره مدّثر 226
- توضیح 226
- اوّلین سوره ای که بر پیامبر نازل شد! 227
- سوگندهای سه گانه 228
- سوگند اوّل: قسم به ماه 228
- سوگند دوم: قسم به شب 231
- سوگند سوم: قسم به روشنایی صبح 236
- ارتباط سوگندهای سه گانه 236
- مقسم له (آنچه برای آن سوگند خورده شده): 238
- توضیح 241
- 4. سوگندهای سوره تکویر 241
- نشانه های دوازده گانه آغاز قیامت 241
- سوگندهای سه گانه 242
- این همه قسم برای چه؟ 246
- هدایتهای قرآن 248
- آسمان در قرآن 252
- توضیح 255
- 5. سوگندهای سوره لیل 255
- سوگند اوّل و دوم: قسم به شب و روز 256
- توضیح 258
- سوگند سوم: قسم به جنس نر و ماده 258
- دو جنسی ها و تغییر جنسیّت 259
- زمامدار مسلمین 261
- شأن نزول 263
- مقسم له 265
- اشاره 265
- توصیف سخاوت از زبان معصومین(علیهم السلام) 266
- سخاوتمند حقیقی 268
- 6. سوگندهای سوره والعادیات 271
- توضیح 271
- شأن نزول: غزوه ذات السلاسل، یا مراسم حج؟ 271
- ادلّه طرفداران مکّی بودن سوره عادیات 273
- دلیل طرفداران مدنی بودن این سوره 274
- شرح و تفسیر قسمهای سه گانه 274
- جهاد در قرآن مجید 276
- این سوگندها برای چیست؟ 279
- 1. سوگندهای سوره قلم 284
- توضیح 284
- فصل پنجم: سوگندهای دوگانه 284
- سوگند اوّل: قسم به قلم 284
- سوگند دوم: قسم به «ما یسطرون» 286
- اشاره 292
- این سوگندها برای چه؟ 292
- اشاره 293
- مقسم له اوّل: برچسبهای ناروا 293
- فلسفه برچسب ها 296
- فلسفه برچسب جادوگری 297
- فلسفه برچسب کهانت 300
- فلسفه برچسب شاعر 303
- مقسم له دوم: پاداش پیامبر(صلی الله علیه وآله) 304
- مقسم له سوم: اخلاق پیامبر(صلی الله علیه وآله) 305
- اشاره 305
- عفو و بخشش پیامبر(صلی الله علیه وآله) 306
- تفسیر اخلاق عظیم 309
- اخلاق اسلامی 310
- اخلاق اسلامی در جامعه اسلامی 312
- 2. سوگندهای سوره حاقّه 314
- توضیح 314
- سعادت و ابزار آن 315
- چشم، یکی از مهمترین ابزارهای شناخت 315
- سوگندهای دوگانه:دیدنیها و نادیدنیها 317
- شکر نعمت ولایت 318
- این سوگندهای مهم برای چه؟ 320
- سوگند اوّل: قسم به روز قیامت 323
- 3. سوگندهای سوره قیامت 323
- توضیح 323
- سوگند دوم: قسم به وجدان بیدار 325
- مقسم له: معاد 330
- توضیح 335
- 4. سوگندهای سوره طارق 335
- فلسفه سوگند به آسمان و ستارگان درخشان 338
- هدف از سوگندها : توجه به معاد وقیامت 341
- چگونگی معاد و بازگشت انسانها 344
- 5. سوگندهای سوره ضحی 346
- تفاوت های سوره های مکّی و مدنی 346
- توضیح 346
- شأن نزول: قطع موقّت وحی 347
- سوگند به روز و شب برای چه؟ 349
- اشاره 349
- شرح و تفسیر سوگندها 349
- محبّتهای خداوند 351
- آزار و اذیّتهای مشرکان 351
- عاقبت به خیری 351
- توضیح 355
- نعمت اوّل: پناه دادن به هنگام یتیمی! 355
- سه نعمت بزرگ و سه وظیفه حسّاس 355
- نعمت دوم: یافتن به هنگام گم شدن! 356
- نعمت سوم: کمک های مالی 357
- وظیفه اوّل: اکرام یتیمان 359
- وظیفه دوم: رسیدگی به نیازمندان 361
- وظیفه سوم: بیان نعمتهای الهی و شکر آن 363
- شکر نعمت در روایات معصومین(علیهم السلام): 365
- اسلام آیین خشونت یا رحمت؟ 366
- اشاره 367
- فصل ششم: سوگندهای یگانه 367
- 1. سوگند سوره نحل 367
- شرح و تفسیر آیه 368
- سخنی پیرامون واژه «الله» 368
- بدعت مشروع و نامشروع! 370
- بدعت در آیات قرآن 373
- وظیفه دانشمندان در مقابل بدعتها 375
- منشأ مشکلات عصر جاهلیّت 376
- بدعت خاص و عام 377
- آثار و عواقب بدعت! 379
- سرچشمه بدعت 382
- توضیح 383
- 2. سوگند دوم سوره نحل 383
- اتمام حجّت با آمدن پیامبران 384
- تسویلات شیطانی 386
- تسویلات شیاطین عصر ما 387
- گناه در لباس عبادت! 388
- مبادی تزیین اعمال 390
- شأن نزول: اختلاف زبیر و حاطب 395
- اشاره 395
- 3. سوگند سوره نساء 395
- سوگند به ربّ 396
- مقام تسلیم 397
- 4. سوگند سوره حجر 400
- توضیح 406
- شرح و تفسیر آیه سوگند: معاد جسمانی 406
- 5. سوگند سوره مریم 406
- نکات قابل ملاحظه 409
- حقیقت تقوا 411
- تقوا از دیدگاه امام صادق(علیه السلام) 413
- تقوا در نظر امام المتّقین 414
- توضیح 415
- شرح و تفسیر: نشانه های سه گانه توحید 415
- 6. سوگند سوره ذاریات 415
- تقدیر روزی یا تلاش برای روزی؟ 419
- معضل بیکاری و وظیفه مسئولین 421
- مباحث تکمیلی 422
- 7. سوگند سوره معارج 429
- توضیح 429
- شرح و تفسیر 429
- تأثیر ایمان به معاد در زندگی حضرت علی(علیه السلام) 433
- آثار ایمان به معاد 433
- توضیح 438
- قصه عذاب قوم لوط 438
- 8. سوگند سوره حجر 438
- درس های عبرت داستان قوم لوط 440
- مستی دنیای امروز 444
- 9 تا 12. سوگند سوره های یس، صاد، ق و دخان 446
- عصر در لغت 454
- اشاره 454
- 13. سوگند سوره عصر 454
- 1. غروب آفتاب 455
- عصر در کلمات مفسّران 455
- اشاره 455
- 2. مجموعه تاریخ بشر 456
- 3. عصر قیام پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) 463
- 4. عصر قیام حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) 465
- 5. وجود انسان 466
- 6. فشارها و حوادث 468
- 7. نماز عصر 469
- کدام تفسیر صحیح است؟ 471
- دستور العمل های چهار مادّه ای 474
- 1. ایمان 474
- اشاره 474
- 2. عمل صالح 477
- 3. تواصی به حقّ 479
- 4. تواصی به صبر 483
- توضیح 487
- 14 و 15. سوگند سوره نجم و واقعه 487
- اهمیّت کارهای زیربنایی 488
- کدام ستاره؟ 489
- لحظه غروب ستارگان 489
- سوگند به مدار ستارگان 490
- آنچه برای آن قسم یاد شده است 491
- قرآن کریم 492
- اشاره 495
- 16. سوگند سوره ذاریات 495
- حُبُک، معجزه علمی قرآن! 495
- لجاجت و تعصّب 499
مسیحیان کشورش را برای وی بازگو کرد. پادشاه روم از این داستان تلخ بسیار متأثّر شد، و گفت: فاصله روم تا یمن بسیار زیاد است، لذا نمی توانم اقدام نظامی کنم، امّا به پادشاه حبشه دستور می دهم به این موضوع رسیدگی کند. نجاشی پادشاه حبشه با دریافت پیام پادشاه روم لشکری عظیم فراهم آورد، و به یمن حمله کرد، و ذونواس را شکست داد، و مسیحیان را آزاد کرد». و بدین ترتیب شکنجه گران و صاحبان گودالهای آتش نابود شدند!
ضمناً معلوم می شود که یهودیان صهیونیست از قدیم الایّام شکنجه گر بوده اند. نتیجه اینکه شکنجه در اسلام، آن قدر مذموم و زشت و ناپسند است که خداوند برای نابودی شکنجه گران چهار سوگند یاد کرده است.
رابطه قسم ها و مقسم له
خداوند متعال با قسم به آسمان و روز قیامت و شاهد و مشهود، سخن از نابودی شکنجه گران به میان آورده است. معنای این سخن آن است که حساب و کتاب حتّی در همین دنیا حاکم است، و ظالمان بالاخره به مکافات اعمال ظالمانه خود می رسند. اصحاب اُخدود در همین دنیا دچار مکافات عمل گشته، و نابود شدند. ما نیز باید از این مسأله درس عبرت گرفته، و مواظب و مراقب اعمالمان باشیم، و از آن غفلت نکنیم.
از مکافات عمل غافل مشو
گندم از گندم بروید جو ز جو
فریب وسوسه های شیطان و انسانهای شیطان صفت را (مبنی بر اینکه جهان آخرت نسیه است
و خوشی و لذّت دنیا نقد، و نباید نقد را فدای نسیه کرد) نخوریم. چرا که ممکن است قبل از عذاب الهی در جهان آخرت، در همین دنیا گرفتار مکافات عمل شویم. مخصوصاً که در روایتی از حضرت رسول(صلی الله علیه وآله) می خوانیم:
«تأثیر گناه بر روح و جان انسان، از تأثیر چاقو در گوشت بیشتر است!».(1)
1 . میزان الحکمه، باب آثار الذنوب، ج 2، ح 6633 .