اخلاق در قرآن جلد 3 صفحه 176

انسان هنگامی که به یاد این نصیحت لقمان به فرزند دلبندش می افتد که می گفت «یا بُنَّیَّ ادِّ الْامانَهَ تَسْلُمُ لَکَ دُنْیاکَ وَ آخِرَتُکَ وَکُنْ امِیناً

تَکُنْ غَنِیّاً؛ فرزندم امانت را ادا کن تا دنیا و آخرتت سالم باشد، و امین باش تا غنی شوی». «1» با تمام وجودش تشویق می شود که به سوی این فضیلت اخلاقی یعنی امانت حرکت کند، و از خیانت بگریزد.

اگر به این نکته توجه کنیم که به گفته امیر مؤمنان علی علیه السلام: «رَأْسُ الْکُفْرِ الْخِیانَهُ؛ سر رشته کفر خیانت است». «2» و در جای دیگر فرمود: «رَأْسُ النِّفاقِ الْخِیانَهَ؛ سر رشته نفاق خیانت است». «3» و در جای دیگر فرمود: «جانِبِ الْخِیانَهَ فَانَّها مُجانِبَهُ الْاسْلامَ؛ از خیانت کناره گیری کنید که سبب کناره گیری از اسلام است». «4» از خیانت وحشت خواهیم کرد، و به عظمت این گناه که با کفر و نفاق و دوری از اسلام برابری می کند آشنا می شویم، و این عامل بازدارنده مهمی است.

هنگامی که به این حدیث تکان دهنده گوش فرا دهیم که بنیان گذار اسلام پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «ارْبَعٌ لا تَدْخُلُ بَیْتاً واحِدَهٌ مِنْهُنَّ الَّا خَرِبَ وَ لَمْ یَعْمُرْ بِالْبَرَکَهِ الْخِیانَهُ وَ السِّرِقَهُ وَ شُرْبُ الْخَمْرِ وَ الزِّنا؛ چهار چیز است که اگر یکی از آنها در خانه ای وارد شود، ویران می گردد، و هرگز برکات الهی آن را آباد نخواهد کرد، خیانت، سرقت، شرب خمر، و زنا» «5» به خطر خیانت به امانت، بیشتر پی می بریم.

بدیهی است جامعه ای نیز که یکی از این چهار چیز یا همه آن ها در آن وارد شود، مشمول همین حکم است، ویران می گردد و از برکت خالی می شود.

*** این نکته نیز قابل دقت است همان گونه که امانت داران باید در امانت خیانت نکنند، امانت گذاران نیز باید به هوش باشند که امانت خویش

را به دست چه کسی

______________________________
(1). میزان الحکمه، جلد 1، صفحه 215.
(2). همان.
(3). غرر الحکم.
(4). همان.
(5). بحار الانوار، جلد 76، صفحه 125.