اندیشه های اقتصادی در نهج البلاغه صفحه 127

6- تولید و سرمایه گذاری

امام علیه السلام درباره تولید می گوید:

من وجد ماء و ترابا ثم افتقر فأبعد الله؛ هر کس آب و خاکی بیابد و باز هم فقیر باشد خدا او را از رحمت خود دور کند.- وسایل الشیعه:6/24 ?

مال از تولید بدست می آید سپس نوبت به سرمایه گذاری می رسد و سرمایه گذار سرمایه را در خدمت به جامعه به جریان می اندازد به صورت مضاربه،مزارعه،تجارت و دیگر کسبهای حلال نظایر آن.

وقتی اسلام ثروت اندوزی را منع می کند همزمان با آن به سرمایه گذاری و بهره برداری از ثروت تشویق می کند در عین حال تجمع ثروت نزد سخاوتمندان را- چنانکه گفتیم - یکی از دو عامل حاصلخیزی می داند زیرا سخاوتمند ثروت را در مسیر راههای خیر به جریان می اندازد انسان نیز در خود تواناییهای زیادی دارد که سرمایه او محسوب

می شود و می تواند همه آنها را در راه خیر صرف کند از آن بهره ببرد عمر انسان که سرمایه های دیگر سرمایه اوست و در روز قیامت از این سرمایه ها و تواناییها انسان را مورد سوال قرار می دهند و از او خواهند پرسید که این سرمایه ها را چگونه صرف کرده اند.

امیرالمومنین علیه السلام می فرماید:

و لا یزول قدم ابن ادم یوم القیامه حتی یسأل عن عمره فیم افناه و عن شبابه فیم أبلاه و عن ماله من أین اکتسبه و فیم أنفقه و عما عمل فیم علم .- شرح نهج البلاغه /25920 ح 33 ?

به محض اینکه فرزند آدم قدم در روز قیامت می گذارد از او درباره عمرش می پرسند که در چه چیزی صرف کرده و از جوانیش می پرسند که در چه چیزی سپری کرده و درباره مالش می پرسند که از کجا بدست آورده و در چه راهی هزینه کرده است و علم و دانش خود را چگونه بکار گرفته است.

پس بر انسان واجب است که در بهره برداری از آنچه خداوند به او نعمت داده است سستی نورزد زیرا اوضاع و شرایط همیشه بر یک حال باقی نمی ماند ممکن است انسان ثروتمند روزی محتاج و نیازمند گردد پس ثروتی را که به هنگام توانگری سرمایه گذاری کرده است در وقت نیاز او دستگیری خواهد کرد.