اندیشه های اقتصادی در نهج البلاغه صفحه 136

از خداوند مخواه که تو را از مردم بی نیاز کند زیرا که انسانها همچون اعضای بدن به یکدیگر وابسته اند چه وقت انسان از دستش یا پایش بی نیاز می شود؟ ولی از خداوند بخواه که تو را نیازمند مردمان شرور نسازد.

پس همه به یکدیگر نیازمندند و نمی توان از آن جدا شد لذا هر چه خواسته های انسان متنوع باشد نیازش به افراد جامعه نیز بیشتر خواهد بود امام علیه السلام نمی خواهد که انسان به تنهایی زندگی کند و حتی نمی توان به این موضوع فکر کرد و این خیالی بیش نیست زیرا چنین انسانی که بتواند

به تنهایی و بی نیاز از دیگران زندگی کند وجود خارجی ندارد.

و در چهار چوب چنین مشارکتی امام علیه السلام مردم و به ویژه نیازمندان را فرا می خواند تا در زمینه های مختلف با ثروتمندان همکاری کنند.

شارکوا الذین قد أقبل علیهم الرزق فانه أخلق للغنی و أجبر بالقبال الحظ

با مردم فراخ روزی شراکت کنید زیرا توانگری را سزاوارتر و نیکبختی را شایسته ترند. - کلمات قصار:221 ?

چنین مشارکتی برای هر دو طرف سودمند است فقیران و نیازمندان کار وتلاش می کنند اغنیا و توانگران سرمایه و کالا در اختیار قرار می دهند چون توانگر در پی کسی است که برای بهره برداری از سرمایه اش کار کند و فقیر می خواهد سرمایه ای داشته باشد تا با آن طرح اقتصادی را به جریان بیاندازد و جامعه با الهام از چنین اندیشه ای صندوقها و یا بانکهایی را برای سرمایه گذاری تأسیس می کند و در عین حال موسسه هایی هستند که اجرای طرحهای متنوع اقتصادی را در زمینه های کشاورزی صنعت و تجارت به عهده می گیرند تا این سرمایه را با آن تلاشهای خیر خواهانه همراه سازند و بدین ترتیب می توان طرحهایی را با همکاری و تعون و بر اساس یک سیستم تعاونی که بر مبنای اخوت و برادری اسلامی است به اجرا در آورد.

سوم:نظارت بر کار دولت

جامعه در برابر کارهای دولت بر اساس اصل امر به معروف و نهی از منکر مسئول است و بر یکایک افراد جامعه است که هشیار باشند تا غافلگیر نشوند و بیشتر گرفتاریها و مشکلاتی که گریبانگیر جوامع مختلف می شود از افرǘیӘњƘԙřǠمی گیرد که مدیریت امور کشور را به عهده دارند و به ویژه مدیریت مالی یا قسمتهایی که به نحوی با

امور مالی در ارتباط است زیرا انسان همیشه در معرض اشتباه قرار دارد و نیازمند رهنمایی و ارشاد دیگران است این مسئولیت جامعه است که با تشکیل هیئت های امر به معروف و نهی از منکر یا از طریق شوراهایی که وظیفه شان نظارت بر اموال دولتی است بر کار مدیران و نحوه عملکرد آنها نظارت داشته باشد.