اندیشه های اقتصادی در نهج البلاغه صفحه 137

حاکمی چون امیرالمومنین علیه السلام روزی که حکومت را در دست می گیرد به مردم اعلام می کند:

یا أهل الکوفه ان خرجت من عندکم بغیر رحلی و راحلتی و غلامی فأنا خائن -وسایل الشیعه:11/83 ?

ای کوفیان اگر از نزد شما به غیر از خانه مرکب و غلامی که اکنون ندر اختیار دارم بیرون شدم بدانید که خائنم چنین حاکمی شایسته حکومت است زیرإ؛ءء بیمی از برخورد صریح مردم ندارد حتی اگر بخواهند از او به خاطر هر چیز کوچک و بزرگ حساب بکشند و به حق چنین حاکمی امین مال و ناموس مردم و شایسته حکومت است.

امام علیه السلام خود را چنین معرفی می کند که دست به خیانت نمی زند با اینکه می داند که مردم از این امر با خبرند ولی می خواهد سنتی را پی ریزی کند حاکمان و مردمان پس از او از آن تبعیت کنند و حاکم راستین اسلامی هیچگاه از این سوال بر نمی آشوبد که از او بپرسند این اموال را از کجا آورده ای؟

و ملت آگاه و هشیار نیز مانعی نمی بیند که بر کار حاکم نظارت داشته باشد و از او به خاطر هر کار کوچک و بزرگ حساب بکشد.

بنابر این اگر بخواهیم قانون از کجا آورده ای؟را پیاده کنیم چه بسیار سرمایه ها که در شرف سرازیر شدن به جیب سود جویانی

است که خود را امین مردم جا زده اند به ملت باز خواهد گشت و جای تعجب نیست که قانون اساسی جمهوری اسلامی اصلی داشته باشد که به موجب آن می باید اموال رهبر و دولتمردان بر مردم عرضه شود که برخاسته از اصلی است که امام علی علیه السلام در اولین روز حکومت به مردم کوفه اعلام کردند.

وظایف دولت

وظایف دولت

مبنای مسئولیت دولت همان اصولی است که بر اساس آن جامعه مسئولیت فرد را می پذیرد بلکه باید گفت که مسئولیت دولت بیشتر و مهمتر است زیرا وظیفه دولت حمایت از افراد جامعه است و اگر دولت نتواند این حمایت را فراهم کند فلسفه وجودی او زیر سوال می رود و اگر بخشی از مسئولیت اقتصادی بر عهده جامعه است؛ دولت نیز با توجه به اختیارات و امکاناتی که دارد باید سهم بیشتری را در پذیرش مسئولیت اقتصادی داشته باشد در حقیقت وظیفه دولت در جهت تکمیل مسئولیت هایی است که در بخش اقتصادی متوجه جامعه است و عبارت است از