- مقدمه 1
- مقدمه مؤلف 1
- شیوه بحث 3
- مقدمه مترجم 4
- مفهوم اقتصاد 5
- فصل اول مفهوم کلی اقتصاد 5
- اقتصاد و عقیده 8
- رکن اول:مسئولیت 12
- رکن دوم: کار 15
- انواع کار 19
- کشاورزی 21
- دامداری 24
- صنعت 25
- تجارت 26
- حمایت از تاجران 28
- زن و کار 29
- مالکیت 30
- ثروت 33
- طبیعت 36
- مالکیت ثروتهای طبیعی 39
- معدن 43
- آبها 44
- تولید 46
- سرمایه گذاری 47
- توزیع 52
- عدالت 54
- عدالت 54
- اول:دریافت مالیات 56
- دوم:مساوات و ایجاد فرصتهای یکسان 58
- سوم:تأمین اجتماعی 60
- مشکل اقتصادی 61
- فصل دوم: سیاستهای اقتصادی 67
- دخالت دولت 68
- سیاستهای اقتصادی 68
- وظایف دولت 69
- اول:سیاست مالی 73
- اهداف سیاست اقتصادی 73
- دوم:سیاست تولید 83
- سوم:سیاست نظارت و بازرسی 85
- فصل سوم فقر غنا 88
- علل،پیشگیری،فقرزدایی 88
- خطر پدیده فقر 90
- دیدگاه امام علی علیه السلام 92
- اگر دیدگاه سرمایه داری 92
- پس با تکیه بر این رهنمودهای حضرت بر والی است که 97
- صفات بخیل 103
- فقرزدایی 109
- اول:وظایف فرد 119
- 1- طلب علم و دانش 119
- 2- کسب تجربه 121
- 3- کار 122
- 4- تدبیر و چاره اندیشی 125
- 5- هدایت درست هزینه ها 126
- 6- تولید و سرمایه گذاری 127
- 7- غنیمت شمردن فرصتها 128
- 8- بخشش مستمر 129
- 9- پرداخت زکات 130
- 10- تنظیم خانواده 131
- وظایف جامعه 132
- وظایف جامعه 132
- اول:همیاری اجتماعی 133
- دوم:ایجاد روحیه تعاون و همکاری 135
- سوم:نظارت بر کار دولت 136
- وظایف دولت 137
- وظایف دولت 137
- 1- تأمین اجتماعی 138
- 2- نظارت بر بازار 141
- 3- نظارت بر مالکیت 143
- راههای پیشگیری از فقر 145
- راههای پیشگیری از فقر 145
- 1- صدقه 146
- 2- امانتداری 148
- 3- پرهیز گاری و استغفار 148
- 4- فروتنی و اخلاق پسندیده 150
- 5- درستکاری 152
- 6- مهاجرت و سفر 153
- نمونه نیکو 155
- مفهوم توسعه 156
- فصل چهارم توسعه اقتصادی 156
- استراتژی توسعه 158
- توسعه در اسلام 160
- اهداف توسعه 160
- مفهوم توسعه از دیدگاه امام علی علیه السلام 161
- مفهوم توسعه از دیدگاه امام علی علیه السلام 161
- اول:رسیدن به درجه بی نیازی 163
- دوم:پی ریزی جامعه ای سالم 164
- سوم:پی ریزی جامعه ای پرهیزگار 166
- انسان و توسعه 168
- ویژگیهای انسان توسعه گرا 168
- اول:علاقه به علم و یاد گیری 170
- دوم:نیروی کار 172
- سوم: علاقه به کار خیر 176
- چهارم: هدایت درست هزینه ها 181
- پنجم: عوامل پیشرفت 184
- ششم: احساس مسئولیت جمعی 186
- اول: انسان توسعه گرا 190
- توسعه منابع انسانی 190
- دوم: منابع طبیعی 193
- مانع اول:بیکاری 197
- موانع توسعه منابع طبیعی 197
- موانع توسعه منابع طبیعی 197
- مانع دوم: بیکاری پنهان 201
- مانع سوم: عدم آگاهی از منابع طبیعی 203
- مانع چهارم: عدم بهره برداری درست از منابع 204
- عوامل موثر در توسعه 206
- اول: تشکیل سرمایه 206
- دوم: مدیریت خوب موسسات عمومی و خصوصی 212
- سوم: استفاده از روشهای نوین در پیشرفت فنی 217
- عوامل جانبی در توسعه 218
- اول: فکر و اندیشه 218
- دوم: تعاون و همکاری 220
- سوم: سیاست و امنیت 222
- چهارم: وضع قانون 226
- پنجم: نوآوری و ابتکار 227
- مفاهیمی که باید تصحیح گردد 229
- فرهنگ اقتصادی نهج البلاغه 232
هفتم: این دیدگاه با پیشرفت مطلوب اقتصادی هماهنگ نیست، زیرا مالکیت نمی تواند یک انگیزه قوی برای کار باشد، بلکه به عکس باعث می شود که انسان به تنبلی و بی تحرکی روی آورد، چه بسیاری از صاحبان سرمایه تن به کار نمی دهند بلکه زندگیهایش را از راه سود سرمایه و اجاره اموال می گذارند در حالی که مسئولیت جهانی انسان، انگیزه ای بسیار قوی است که روح نشاط و فعالیت را در او زنده می کند تا از همه توانایهایش برای تحقق مسئولیتهای بزرگی که بر دوش دارد، استفاده کند مسئولیتهای که حد و مرزی نمی شناسد، زیرا که مسئولیت در برابر همه جهان است هدف ما از نقد و بررسی نظریه مالکیت ارائه نظریه مسئولیت پذیری از دیدگاه امام علیه السلام بود تا از طرفداران این نظریه بخواهیم بر راه هدایتی که امام علیه السلام ترسیم می کنند قدم بگذارند امامی که اهل زمانه اش او را درک نکردند ما نیز تا به امروز از درک کامل او عاجز ماندیم.
رکن دوم: کار
پیش از این گفتیم که جریان اقتصاد بر دو محور می چرخد: طبیعت با ذخایری که در خود دارد و مسئولیت که بار کار سازنده و هدفدار همراه است، لذا می بایست این دو محور را به خوبی بشناسیم.
در زندگی چیزی مقدستر از کار نیست اگر کار و تلاش نبود زندگی به همراه شکلی که در زمان آدم علیه السلام بود انسان با کار و تلاش توانسته
است سرزمین ها را به آبادی و آبادانی تبدیل کند از بذرهای کوچک درختان، جنگلها و باغهای انبوه پدید آورد، انسان تنها با کار توانسته است که پایه های تمدن را بر کره خاکی استحکام بخشد اسلام آمد تا انسان را به کار وادارد عرقی که از جبین کارگر در اثر کار می ریزد مبارک و میمون بداند چه تنها با کار و تلاش است که کاخ تمدن ها برافراشته می گردد خداوند می فرماید:
من عمل صالحا من ذکر أو انثی و هو مؤمن فأولئک یدخلون الجنه یرزقون فیها بغیر حساب - غافر:40. ?
(هر کس از مرد و زن که مؤمن باشد و عمل صالحی به جای آورد به بهشت داخل می شود و بی حساب روزی اش دهند)
فمن کان یرجو لقاء ربه فلیعمل عملا صالحا و لا یشرک بعباده ربه احدا - کهف:110. ?
هر کس به دیدار پروردگار خویش امید دارد باید کار نیکو کند و هیچکس را در پرستش پروردگارش شریک نگرداند.
هر عملی که انسان در دنیا و آخرت از آن سود ببرد عمل صالح(کار نیک)است و عمل و کار اقتصادی کاری است که کسب روزی را به دنبال دارد قرآن کریم انسان را فرا می خواند تا بر روی زمین در جستجوی روزی سیر کند.