- مقدمه 1
- مقدمه مؤلف 1
- شیوه بحث 3
- مقدمه مترجم 4
- مفهوم اقتصاد 5
- فصل اول مفهوم کلی اقتصاد 5
- اقتصاد و عقیده 8
- رکن اول:مسئولیت 12
- رکن دوم: کار 15
- انواع کار 19
- کشاورزی 21
- دامداری 24
- صنعت 25
- تجارت 26
- حمایت از تاجران 28
- زن و کار 29
- مالکیت 30
- ثروت 33
- طبیعت 36
- مالکیت ثروتهای طبیعی 39
- معدن 43
- آبها 44
- تولید 46
- سرمایه گذاری 47
- توزیع 52
- عدالت 54
- عدالت 54
- اول:دریافت مالیات 56
- دوم:مساوات و ایجاد فرصتهای یکسان 58
- سوم:تأمین اجتماعی 60
- مشکل اقتصادی 61
- فصل دوم: سیاستهای اقتصادی 67
- دخالت دولت 68
- سیاستهای اقتصادی 68
- وظایف دولت 69
- اول:سیاست مالی 73
- اهداف سیاست اقتصادی 73
- دوم:سیاست تولید 83
- سوم:سیاست نظارت و بازرسی 85
- فصل سوم فقر غنا 88
- علل،پیشگیری،فقرزدایی 88
- خطر پدیده فقر 90
- اگر دیدگاه سرمایه داری 92
- دیدگاه امام علی علیه السلام 92
- پس با تکیه بر این رهنمودهای حضرت بر والی است که 97
- صفات بخیل 103
- فقرزدایی 109
- اول:وظایف فرد 119
- 1- طلب علم و دانش 119
- 2- کسب تجربه 121
- 3- کار 122
- 4- تدبیر و چاره اندیشی 125
- 5- هدایت درست هزینه ها 126
- 6- تولید و سرمایه گذاری 127
- 7- غنیمت شمردن فرصتها 128
- 8- بخشش مستمر 129
- 9- پرداخت زکات 130
- 10- تنظیم خانواده 131
- وظایف جامعه 132
- وظایف جامعه 132
- اول:همیاری اجتماعی 133
- دوم:ایجاد روحیه تعاون و همکاری 135
- سوم:نظارت بر کار دولت 136
- وظایف دولت 137
- وظایف دولت 137
- 1- تأمین اجتماعی 138
- 2- نظارت بر بازار 141
- 3- نظارت بر مالکیت 143
- راههای پیشگیری از فقر 145
- راههای پیشگیری از فقر 145
- 1- صدقه 146
- 3- پرهیز گاری و استغفار 148
- 2- امانتداری 148
- 4- فروتنی و اخلاق پسندیده 150
- 5- درستکاری 152
- 6- مهاجرت و سفر 153
- نمونه نیکو 155
- فصل چهارم توسعه اقتصادی 156
- مفهوم توسعه 156
- استراتژی توسعه 158
- توسعه در اسلام 160
- اهداف توسعه 160
- مفهوم توسعه از دیدگاه امام علی علیه السلام 161
- مفهوم توسعه از دیدگاه امام علی علیه السلام 161
- اول:رسیدن به درجه بی نیازی 163
- دوم:پی ریزی جامعه ای سالم 164
- سوم:پی ریزی جامعه ای پرهیزگار 166
- ویژگیهای انسان توسعه گرا 168
- انسان و توسعه 168
- اول:علاقه به علم و یاد گیری 170
- دوم:نیروی کار 172
- سوم: علاقه به کار خیر 176
- چهارم: هدایت درست هزینه ها 181
- پنجم: عوامل پیشرفت 184
- ششم: احساس مسئولیت جمعی 186
- اول: انسان توسعه گرا 190
- توسعه منابع انسانی 190
- دوم: منابع طبیعی 193
- مانع اول:بیکاری 197
- موانع توسعه منابع طبیعی 197
- موانع توسعه منابع طبیعی 197
- مانع دوم: بیکاری پنهان 201
- مانع سوم: عدم آگاهی از منابع طبیعی 203
- مانع چهارم: عدم بهره برداری درست از منابع 204
- عوامل موثر در توسعه 206
- اول: تشکیل سرمایه 206
- دوم: مدیریت خوب موسسات عمومی و خصوصی 212
- سوم: استفاده از روشهای نوین در پیشرفت فنی 217
- عوامل جانبی در توسعه 218
- اول: فکر و اندیشه 218
- دوم: تعاون و همکاری 220
- سوم: سیاست و امنیت 222
- چهارم: وضع قانون 226
- پنجم: نوآوری و ابتکار 227
- مفاهیمی که باید تصحیح گردد 229
- فرهنگ اقتصادی نهج البلاغه 232
بنابر این توسعه در چهارچوب اقتصاد منحصر نمی شود بلکه با انسان رابطه تنگاتنگی دارد که اساس و محور اصلی بهره مندی و فعال کردن منابع محسوب می شود و می تواند منابعی جدید را به توانمندیهای جامعه بیافزاید.
انسان در تمام مراحل توسعه نقش اساسی دارد و نمی توان او را از برنامه توسعه حذف کرد حتی در کشورهای پیشرفته صنعتی که انسان به ابزار تبدیل شده است نمی توان نقش او را در توسعه نادیده گرفت.
اقتصاددان سوئدی فاجرلیند با استناد به دیدگاه فلچر در سال 9671م می گوید:
((ما می کوشیم عاملی را پیدا کنیم که با دخالت خود بتواند عناصر اساسی توسعه را که در جامعه و فرد وجود دارد بیرون بکشد و آن را برای نیل به زندگی اجتماعی متکامل در چهارچوب توسعه از قوه به فعل در آورد.- فاجرلیند:تعلیم و تربیت و توسعه ملی،ص 20. ?
پی در ادامه می گوید:مسلما این عامل جز تعلیم و
تربیت چیزی نیست و ما معتقدیم که تعلیم و تربیت دو عنصر اساسی توسعه به شمار می رود.- فاجرلیند:تعلیم و تربیت و توسعه ملی،ص 20. ?
هدف وی از بیان این سخن آن است که انسان به عنوان اساس و مبنای توسعه اجتماعی قرار گیرد زیرا تعلیم و تربیت به انسان اختصاص دارد نه جمادات و نیز این نکته را بیان می کنند که انسان می تواند با تواناییهای خود در به گردش در آوردن چرخ توسعه سهیم باشد بر همین اساس مبنای توسعه دو چیز است:
1- توسعه انسان و جامعه
2- توسعه منابع
و ما به هنگام بررسی هدفهای توسعه در اسلام درباره این موضوع سخن خواهیم گفت.