اندیشه های اقتصادی در نهج البلاغه صفحه 171

لانه لا خیر فی علم لا ینفع و لا ینتفع بعلم لا یحق تعلمه

زیرا دانشی که در آن فایده ای نباشد خیری نباشد و علمی که از آن سودی حاصل نیاید آموختنش شایسته نبود.- نامه ها:31 ?

علم بر دیگر عناصر لازم برای توسعه مقدم است علم بر مال مقدم است:یا کمیل العلم خیر من المال؛ علم بهتر از مال است.والعلم حاکم و المال محکوم علیه، علم حاکم است و مال محکوم و بدون علم مال ارزشی کلمات قصار:139. ? ندارد.

حال علم چگونه نافع و سودمند می گردد؟

طبیعی است هر گاه با عمل همراه گردد امام علیه السلام می فرماید:

اذا رمتم الانتفاع بالعلم فاعملوا به و أکثروا الفکر فی معانیه تعه القلوب - غرر الحکم:3/187 ?

((هر گاه بخواهید از علمی سود ببرید به آن عمل کنید و در معانی آن بسیار اندیشه کنید تا دلها آنرا حفظ کند.))

((اعمل بالعلم تدرک غنما؛ به دانش عمل کن تا به غنیمت دست غررالحکم 2/37 ? یابی((اعملوا بالعلم تسعدوا))؛ به علم عمل کنید تا سعادتمند- غررالحکم:2/239 ? شوید)) دانش نه تنها مقدمه توسعه بلکه مقدمه زندگی است لذا امام علیه السلام می فرماید:((بالعلم تکون الحیاه؛ زندگی به دانش میسر- غررالحکم:3/207. ? گردد.))

((علیک بالعلم فانه وارثه کریمه ؛ دانش بیاموز که آن میراثی غررالحکم:4/286. ? گرانبهاست))

علم چگونه به میراث تبدیل می گردد؟آیا علم به ارث می رسد؟ آری آنگاه که با زندگی در آمیزد به میراثی گرانبهاست تبدیل می شود و نسل آسایش و