اندیشه های اقتصادی در نهج البلاغه صفحه 26

در نامه امیرالمومنین علیه اسلام به مالک اشتر در خصوص صنعتگران آمده است:

ثم استوص بالتجار و ذوی الصناعات أوص بهم خیرا المقیم منهم و المترفق ببدنه فانهم مواد المغانم و اسباب المرافق - 1، نامه ها، 53?

سپس درباره بازرگان و صتعتگران سفارش مرا بپذیر، و به دیگران بسپار که با آنان به نیکی رفتار کنند این گروه مردم چه آنانکه مقیم اند چه آنانکه کالایشان را می گردانند و بعضی که کارگرند و با تلاش بدن کسب روزی می کنند مایه های سودند و ابزارهای راحتی و آسایش زندگی را فراهم می آورند، منظور از مترفق بیدنه همان صتعتگران که نقش قابل توجهی 2، نامه، 53?

در اقتصاد اسلامی نداشتند ولی با وجود آن امام علیه السلام به خاطر اهمیت فعالیت به کارگزار خود سفارش می کند گذشت زمان صحت نظریه امام در خصوص صتعتگران که می فرمود آنان مایه های سودمند به اثبات رساند و چیزی نگذشت که صنعت جلودار فعالیتهای اقتصادی شد تا آنجإ؛)) که پیشرفت یا عقب ماندگی یک کشور با حجم در آمدهای صنعتی آن می سنجند.و صنعت توانست با کمک ابزارهای ماشینی جای خود را در کشاورزی باز کند و آن را از حالت سنتی به کشاورزی پیشرفته و مدرن از نظر حجم و کیفیت تولید در آورد.

تجارت

عرب پیش از اسلام فن تجارت را به خوبی می دانست،قرآن - در سوره قریش - به همین نکته اشاره دارد:لا یلاف قریش ایلافهم رحله الشتاء والصیف برای الفت دادن قریش - الفتشان به هنگام کوچ زمستان و- سوره قریش -1-2. ? تابستان وقتی که رسول خدا به مدینه منوره مهاجرت کردند تاجران

یهودی در این شغل فعالیت می کردند اهل یثرب کشاورزی می کردند و در کنار رسول خدا تعدادی از مهاجرین بودند که در تجارت کار آزموده و مجرب بودند.

وقتی که پیامبر پیمان برادری را بین مهاجرین و انصار برقرار کرد مسلمانان بر شریانهای اقتصادی مدینه مسلط شدند انصار به کشاورزی می پرداختند و مهاجرین به تجارت بنابراین دشمنی یهود با رسول خدا از اینجا شروع شد زیرا این کار حیات اقتصادی آنان را به طور جدی تهدید می کرد به هر حال تجارت پیشرفت زیادی کرد و وقتی که قلمرو حکومت اسلامی گسترش یافت و ثروتهای زیادی در دست مسلمانان جمع شد اسلام به دو منظور تشویق به تجارت می کرد:

اول:از این ثروتها(سرمایه ها) در جاهای مناسب خود بهره برداری شود و در یکجا جمع نگردد و بی مصرف باقی نماند.

دوم:برای صدور اسلام به سرزمینهایی که با اسلام آشنایی نداشتند زیرا بسیاری از کشورهای اسلامی امروز مانند اندونزی به دست تاجران مسلمان به دین اسلام در آمدند.