اندیشه های اقتصادی در نهج البلاغه صفحه 36

می توان به مروت و جوانمردی اشاره کرد.

امام علیه السلام می فرماید:

المال بلامروءه کالکلب الذی یجتنب عقرا و لم یعقر - ابن ابی الحدید20/304 حدیث 482. ?

مال بدون مروت همچون سگی است که از گزیدن کند و نگزد.

پس همانطور که سگ گزنده نمی تواند سودی برساند ثروت بدون مروت نیز فایده ای در بر ندارد.

یکی دیگر از ویژگیهای آن تدبیر - سامان دادن سرمایه از جهت بهره وری و هزینه کردن است؛ اگر صاحب سرمایه تدبیر نداشته باشد منفعتی هم در مالش نیست امام علیه السلام می فرماید:

لا مال لمن لا تدبیرله آنکس که تدبیر ندارد از ثروت بی بهره است.- کلمات قصار 638 عبده 217. ?

پس ثروت سودآور ثروتی است که برای صاحب سرمایه و جامعه سود داشته باشد گاهی ثروت تنها دارای منفعت مادی برای جامعه است نه برای فرد مانند اموالی که از طریق صدقات و اوقاف جمع می شود برای صدقه دهنده یا وقف کننده منفعت مادی در بر ندارد ولی آیا می توانیم بگوییم چون منفعت مادی ندارد بی ارزش است با کمی دقت در می یابیم که اگر این اموال در امور اقتصادی سرمایه گذاری می شد منافع ماری آن در برابر منافع معنوی که از راه صدقه یا وقف عاید صاحبش می شود بسیار اندک خواهد بود.

طبیعت

خداوند تبارک و تعالی همه نیازهای بشر را در آسمان و زمین به ودیعت نهد از آن جمله معادن را آفرید و آن را در درون زمین و در دل کوهه تعبیه کرد تا انسان برای دستیابی به آن تلاش کند و به انسان معادن کوهستانها و صدفهای دریا و آنچه از سیم و زر ناب و مروارید غلطان و دانه های مرجان در درون