اندیشه های اقتصادی در نهج البلاغه صفحه 72

وقتی در وظایف اساسی دولت که بر اساس این گفتار مالیات جهاد با دشمنان اصلاح امت و آبادانی کشور است دقت می کنیم می بینیم که سه مورد از آن با حیات اقتصادی رابطه تنگاتنگ دارد.

این اساس کار در وظایف دولت است سپس امام علیه السلام به کارگزار خود دستور می دهد که میان مالیاتها و تولید تعادل ایجاد کند از اینرو به او فرمان می دهد که اولا به تولید اهتمام ورزد که خود راهی برای افزایش مالیات است و در زمینه تولید استواری قشرهای مختلف جامعه را با تاجران و صنعتگران پیوند می زند و به مالک دستور می دهد که به امور آنان رسیدگی کند از موقعیت آنها پشتیبانی کند و به حل مشکلات آنان بپردازد.

و همچنین می فرماید که آنان را از احتکار و بازی با قیمتها باز دارد تا به عموم مردم آسیب نرسد و نیز برای بهبود وضع نیازمندان بخشی از بیت المال را به آنان اختصاص دهد و با خراجگزاران به هنگام اخذ مالیات مدارا کند و از او می خواهد در برقراری امنیت بکوشد و او را تشویق می کند که صلح جو باشد حتی با دشمنانش.

این گفتار سند گویای اقتصادی است و در تعیین وظایف دولت ها بسیار مهم است و بر اساس آن وظایف دولت عبارت است از:

1- اجرای برنامه های توسعه اقتصادی.

2- دریافت مالیات.

3- مبارزه با فقر و تنگدستی.

4- حمایت از بازرگانی خارجی و داخلی.

5- تشویق صنعتگران به کارهای صنعتی

6- حمایت از تولید و اولویت دادن به آن حتی اگر مانع از دریافت مالیات گردد.