مبانی هنری قصه های قرآن صفحه 1

پیش گفتار

پیش گفتار

هنر مقوله ای است که از آغازِ آفرینشِ انسان تاکنون پا به پای آدمی پیش رفته و پیشرفت کرده است. برای حوزه های معرفت بشری، همچون فلسفه، ریاضیات و علم، می توان سرآغاز و سرگذشتی نوشت. هنر، امّا، حیاتی بی آغاز و سرگذشتی نانوشتنی دارد. در باب هنر فراوان گفته اند و بسیار نگاشته اند؛ امّا هر چه گفته اند جملگی در واقع تاریخی از تجلّیات هنر آدمی است و از حقیقتِ حضورِ هنر در زوایای بشری چندان که باید پرده برنگرفته اند، که: کس نگشود و نگشاید این معمّا را.

باری، این حضور پنهان و بی بدیل را تنها در یک جای می توان سراغ گرفت: حوزه دین و تجربه تعالی بخش روح آدمی. دین از دیرینه های تاریخ تاکنون، همگام با هنر، و حتّی بسی ژرفتر، هزار توی حیات و هستی بشر را درنوردیده، روح آدمی را صفا و صیقل بخشیده، راه ناهموار زندگانی را هموار کرده و دیده آدمی را از زمین خاکی به فراسوی هستی کشانده است. در درازای تاریخ، این دو مقوله براستی آن چنان در هم تنیده اند که بازشناسی و بازآرایی آنها از یکدیگر ناممکن می نماید. شاید این پیوند و پیوستگی از آن روست که دین و هنر، هر دو، ریشه در پنهانِ جان و مایه در عمقِ هستیِ انسان و جهان دارند و باگوش دل می توان راز «فطره اللّه التی فطر الناس علیها» را از آنها باز شنید. بنابراین همچنان که دین، مقدس است و متعالی، هنر نیز ریشه در قداستها و تعالی جویی های انسان دارد و به همان سان که «دیانت» بدون دستگیری پیامبران به کژی و کاستی می گراید، «هنرمندی» نیز