مبانی هنری قصه های قرآن صفحه 191

چرا یعقوب به آنان اعتماد ندارد؟ چرا آن ها با تکرار و تأکید، خود را خیرخواه یوسف قلمداد می کنند؟ وقتی به پاسخ این پرسش ها می اندیشیم، می بینیم که قرآن با همین عبارت کوتاه چهره واقعی برادران یوسف را نشان می دهد.

6 _ 4. زمان

اشاره

6 _ 4. زمان

در قصّه، زمان نقشی شگرف دارد. خارج شدن قصّه از حدود زمانی، آن را به درختی تبدیل می کند که از ریشه هایش جداشده است. چنین درختی شاخ و بال نمی گستراند و بار و بر نمی گیرد. قصّه موفّق آن است که با دقّت و ظرافت از عنصر زمان بهره گیرد و به تناسب فضا و سبک، آن را پر رنگ یا کم رنگ کند. برای بهره گیری از زمان نمی توان قاعده ای معیّن برنهاد. احساس و روح هنرمند است که برای هر قصّه، رنگی از زمان برمی گزیند.

1 _ 6 _ 4. نقش زمان

1 _ 6 _ 4. نقش زمان

در قصّه های قرآن، زمان به منزله دستی است که رویدادها را حمل می کند و آن ها را به حرکت درمی آوَرد. اگر این دست نباشد، رویدادها بی جان برزمین می افتند و از حرکت بازمی مانند. به این ترتیب، حضور زمان در قصّه های قرآن حضوری زنده، آگاهانه، و معنادار است. برای نمونه، به قصّه یوسف بنگرید:

آن گاه که برادران یوسف او را در چاه می اندازند، خود می دانند که در چهره شان نشانه های پَستی و نیرنگ و دروغ پیداست. پس زمان مناسب برای