مبانی هنری قصه های قرآن صفحه 98

احساس آنان را بجنباند؛ به همین دلیل، معمولاً همان ذهنیّتی را که مخاطبان داشته اند مبنا قرار داده است، خواه این ذهنیّت مطابق با واقع باشد و خواه نباشد. این قاعده در مواردی که قرآن صراحتا از زمان و مکان و عددی یاد کرده نیز جاری است. مثلاً این که اصحاب کهف سیصد ونه سال در غار ماندند، سخن خداوند نیست، بلکه مطلبی است که قرآن از زاویه دید ناظران و راویان بیرونی بیان می کند، گرچه به ظاهر، خود، آن را روایت می نماید. و این، از اسرار اعجاز و ماندگاری و بلاغت قرآن است که شیوه های بدیع ادبی و هنری را در قصّه گویی خویش به کار بسته است.»(1)

3 _ 5 _ 3. قصّه تمثیلی

3 _ 5 _ 3. قصّه تمثیلی

در این بخش، شایسته است به جهت اهمّیّت بحث قصّه های تمثیلی، چکیده دیدگاه دکتر خلف اللّه را در باب قصّه تمثیلی در قرآن بیاوریم. در این چکیده سازی، می کوشیم تا عین جمله های وی باقی بماند:

قصّه تمثیلی قصّه ای است که به عنوان «مَثَل آوری» در قرآن آورده شده است و نوع هنری قصّه به شمار می آید. تمثیل، گونه ای بلاغی است و از فنون بیان قلمداد می شود. بیان همان قدر که بر پایه واقعیّت استوار است، بر عرف و خیال نیز تکیه دارد. لازم نیست که حادثه های چنین قصّه ای حتما اتّفاق افتاده باشند و شخصیّت هایش حتما موجود باشند و گفت و گوها واقعا