نهج الکرامه (گفته ها و نوشته های امام حسین علیه السلام) صفحه 173

1- 182. الامالی للصدوق، ص 707؛ من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 404؛ روضه الواعظین، ص 489؛ بحارالانوار، ج 78، ص 116، ح 1 .

2- 183. بحارالانوار، ج 78، ص 450، ح 13؛ عیون اخبار الرضاعلیه السلام، ج 1، ص 48؛ مسند زیدبن علی، ص 447؛ مسند الرضاعلیه السلام، ص 173 .

انواع مناظره

أَقْسامُ الْمُناظَرَهِ

22 - إِنَّ رَجُلاً قالَ لِلْحُسَیْنِ عَلَیهِ السَّلامُ: إِجْلِسْ حَتَّی نَتَناظَرَ فِی الدِّیْنِ. فَقالَ عَلَیهِ السَّلامُ:

یا هذا! أَنَا بَصیرٌ بِدینی، مَکْشُوفٌ عَلیَّ هُدایَ، فَإِنْ کُنْتَ جاهلاً بِدینِکَ فَاذْهَبْ وَ اطْلُبْهُ. ما لِیَ وَ لِلْمُماراهِ؟ وَ إِنَّ الشَّیْطانَ لَیُوَسْوِسُ لِلرَّجُلِ وَ یُناجیهِ وَیَقُولُ: ناظِرِ النَّاسَ فِی الدِّینِ کَیْلا یَظُنُّوا بِکَ الْعَجْزَ وَ الْجَهْلَ. ثُمَّ الْمِراءُ لایَخْلُو مِنْ أَرْبَعَهِ أَوْجُهٍ:

1 - إِمَّا أَنْ تَتَماری أَنْتَ وَ صاحِبُکَ فیما تَعْلَمانِ، فَقَدْ تَرَکْتُما بِذلِکَ النَّصیحَهَ وَ طَلَبْتُمَا الْفَضیحَهَ وَ أَضَعْتُما ذلِک الْعِلْمَ.

22 - مردی به امام حسین علیه السلام عرض کرد: بنشین تا در باره دین با یکدیگر مناظره کنیم. حضرت فرمود:

ای مرد! من به دین خود آگاهم و هدایت نزد من آشکار است، اگر تو به دین خود آگاهی نداری برو کسب آگاهی کن، مرا با جدال و خودنمایی علمی چه کار؟ شیطان انسان را وسوسه کرده و در گوش او زمزمه می کند و می گوید: درباره دین با مردم مناظره کن تا تو را ضعیف و جاهل نپندارند. آن گاه بدان که خودنمایی علمی از چهار صورت بیرون نیست.

1 - یا جدال تو و کسی که با او مناظره می کنی در اموری است که به آن آگاهید، در این صورت خیرخواهی را ترک کرده اید و به دنبال رسوایی رفته و علم خود را ضایع ساخته اید.