با امام حسین علیه‌السلام در محضر قرآن صفحه 5

همچنين نقل شده است كه روزي يكي از بردگان حضرت، جنايتي كه موجب تنبيه بود، انجام داد. حضرت دستور داد تا او را تأديب كنند. او گفت: اي آقاي من! «والكاظمين الغيظ» [17] ؛ امام فرمود: رهايش كنيد. بار ديگر گفت: اي مولاي من! «والعافين عن الناس» [18] ؛ حضرت فرمود: از تو گذشتم. براي بار سوم گفت: اي مولاي من! «واللّه يحبّ المحسنين» [19] ؛ حضرت فرمود: تو در راه خدا آزاد هستي. و از اين پس، حقوق تو دو برابر آنچه كه پيش از اين به تو مي‌دادم، خواهد بود. [20] .

اخلاق كريمانه در پرتو قرآن

عصام بن المصطلق گويد: وارد مدينه شدم؛ وقتي حسين بن علي عليه‌السلام را ديدم، هيبت و عظمت او حسد و كينه دروني‌ام را نسبت به پدرش علي عليه‌السلام شعله‌ور ساخت. بدين جهت، او را مورد خطاب قرار داده، گفتم: تو پسر ابوتراب هستي؟ گفت: آري. پس شروع كردم به دشنام دادن او و پدرش.امام حسين عليه‌السلام نگاهي مهرجويانه به من افكند و فرمود: اعوذ باللّه من الشيطان الرجيم «خذالعفو و أمر بالعرف و أعرض عن الجاهلين و اِمّا ينزغنك من الشيطان نزغ فاستعذ باللّه انه سميع عليم. انّ الذين اتقوا اذا مسّهم طائف من الشيطان تذكّروا فاذا هم مُبصرون و اخوانهم يمدّونهم في الغيّ ثم لا يقصرون» [21] .با آنها مدارا كن و عذرشان را بپذير و به نيكي‌ها دعوت نما و از جاهلان روي بگردان (و با آنان ستيزه مكن) و هرگاه وسوسه‌اي از شيطان به تو رسد، به خدا پناه بر، كه او شنونده و داناست. پرهيزگاران هنگامي كه گرفتار وسوسه‌هاي شيطاني شوند، به ياد (خدا و پاداش و كيفر او) مي‌افتند و (در پرتو ياد او، راه حق را مي‌بينند و) در اين هنگام بينا مي‌گردند. و (ناپرهيزگاران را) برادرانشان (از شياطين) پيوسته در گمراهي پيش مي‌برند و باز نمي‌ايستند.سپس به من فرمود: صدايت را كوتاه كن و آرام‌تر سخن گوي؛ خداوند من و تو را ببخشايد. اگر از ما چيزي طلب مي‌كردي، به تو كمك مي‌كرديم و اگر عطا و بخششي مي‌خواستي، به تو مي‌داديم و اگر راهنمايي مي‌خواستي راهنمايي‌ات مي‌نموديم.عصام گويد: از تندروي‌هايي كه كرده بودم، سخت پشيمان شدم.امام فرمود: «لا تثريب عليكم اليوم يغفر اللّه لكم و هو أرحم الراحمين» [22] ؛ «امروز ملامت و توبيخي بر شما نيست؛ خداوند شما را مي‌بخشد و او مهربان‌ترين مهربانان است». سپس فرمود: تو از شاميان هستي؟ عرض كردم: آري. فرمود: «شنشنة أعرفها من أخزم» [23] خدا ما و تو را زنده بدارد. نيازهايت را از ما بخواه كه مرا در بهترين گمانت خواهي يافت.عصام گويد: آن‌چنان شرمنده شدم كه زمين با آن همه وسعتي كه داشت، بر من تنگ آمده، آرزو داشتم تا مرا به كام خود فرو برد. از آن پس، هيچ كس در نزد من محبوب‌تر از او و پدرش نبود. [24] .

استدلال بر مقام والاي اهل بيت

اشاره

همچنين به آيات ديگري برمي‌خوريم كه حضرت امام حسين عليه‌السلام شأن نزول آنها را اهل بيت مي‌داند و يا آنها را به اهل بيت تفسير كرده است:

مراد از «ناس» ما اهل بيت هستيم

سعيد بن مسيب نقل مي‌كند: از امام سجاد عليه‌السلام شنيدم كه مي‌فرمود: مردي خدمت اميرمؤمنان عليه‌السلام رسيد و عرض كرد: اگر عالِم هستي، مرا از (تفسير) «ناس» و «اشباه الناس» و «نسناس» آگاه كن. حضرت امير عليه‌السلام خطاب به امام حسين عليه‌السلام فرمود: اي حسين! جواب اين مرد را بده. امام حسين عليه‌السلام فرمود: اما اين كه پرسيدي «ناس» چه كساني‌اند؛ ما همان ناس هستيم (كه خداي سبحان مردم را به پيروي از ما فرمان داده است). از اين رو، خداي پاك در كتاب آسماني خويش مي‌فرمايد: «ثم افيضوا من حيث افاض الناس» [25] ؛ «از همان جايي كه مردم كوچ مي‌كنند (عرفات)، شما هم كوچ كنيد». اين رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم بود كه مردم را كوچانيد. و اما سؤال تو كه «اشباه الناس» چه كساني هستند؛ آنان شيعيان و دوستان ما هستند و آنان از ما مي‌باشند. از اين رو، حضرت ابراهيم عليه‌السلام فرمود: «فمن تبعني فانّه منّي» [26] ؛ «هركه از من پيروي كند، حقّا كه او از من است». اما سؤال تو كه «نسناس» چه كساني هستند؛ آنان همين توده مردم‌اند. و حضرت با دست [مبارك] خود به انبوه مردم اشاره كرد و اين آيه را خواند: «ان هم الاّ كالأنعام بل هم أضلّ سبيلاً» [27] ؛ «اينان جز همانند چهارپايان نيستند؛ بلكه (نادان‌تر و) گمراه‌تر از آنهايند». [28] .

اين آيه درباره ما نازل شده است

ابن شهرآشوب در كتاب خود آورده است كه حضرت موسي بن جعفر و امام حسين عليهما‌السلام در تفسير آيه شريفه «الذين ان مكنّاهم في الأرض أقاموا الصلوة...» [29] ؛ «آنان كه چون در زمين به قدرت رسيدند، نماز را بر پاي مي‌دارند»، فرمودند: اين آيه درباره ما اهل بيت آمده است. [30] .