فلسفه اشک صفحه 39

در روایات نیز ظلم بسیار نکوهش شده است. از رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله نقل شده است که فرمود:

«ایاکم والظلم فانه یخرب قلوبکم؛ (1) از ستم دوری کنید که دل های شما را ویران می کند».

از حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام نقل شده است که فرمود:

«الظلم امّالرذائل؛ ستم، مادر همه رذیلت ها است».(2)

هان ای نهاده تیر جفا در کمان حکم

اندیشه کن ز ناوک دل سوز در کمین

گر تیر تو ز جوشن فولاد بگذرد

پیکان آه بگذرد از کوه آهنین(3)

گریه دروغین

اشک و گریه از قدرت فوق العاده ای برخوردار است. انسان به خوبی از قدرت جادویی اشک و گریه باخبر است و به همین دلیل برای رسیدن به اهداف خود، از آن استفاده و گاه سوءاستفاده می کند.

اشک دروغین، اشکی است که با آگاهی از قدرت فوق العاده اشک و گریه و برای بهره گیری از این قدرت و در واقع سوءاستفاده از این قدرت انجام می شود. اشک دروغین به انگیزه های مختلف جاری می شود؛ نیاز، غم، مظلومیت، شادی، مهر، شفقت، عشق. ندامت و حسرت از انگیزه هایی است که بسیار مورد سوءاستفاده قرار می گیرد و با این انگیزه ها به دورغ اشک ریخته می شود.

یکی از مصادیق اشک دروغین، اشک برادران یوسف در غم ازدست دادن یوسف بود که به دروغ، اشک غم ریختند؛ درحالی که از کاری که با یوسف کرده بودند، خوشحال بودند. یکی از موارد مهم اشک دروغین

1- (1) کلیات سعدی، ص 834.
2- (2) منتخب میزان الحکمه، ص 348.
3- (3) کلیات سعدی، ص 834.