حج در قرآن صفحه 55

نکته جالب، بخش پایانیِ آیه است که گفته: ... وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ؛ یعنی پس از بیانِ اهلّه و نوماهها، که می‌توان از روی آن آغاز، وسط و آخر ماه را تشخیص داد و کارهای اجتماعی را طبق آن تنظیم کرد و پس از بیانِ نفیِ یکی از عادات و رسوم خرافیِ جاهلی، از آن‌جا که قرآن کتاب آیینِ بشری است، کتابی است که می‌خواهد جهان بشریّت را از لحاظ روحی و عملی بسازد و در صدد آن است که مجتمع انسانی را چنان بنا کند که آدمی بتواند در آن مجتمع به خوبی زندگی کند، دستور ... وَ اتَّقُوا اللَّهَ ... را صادر می‌کند؛ زیرا تقوا را، راه رستگاری می‌داند، سبیلِ فلاح را در تقوا می‌داند، البتّه نه تقوا به معنای پرهیز، که آدمی به گوشه‌ای نشیند و از کار و فعالیّت دست بکشد و انزوا گزیند و از دسترنج دیگران بهره ببرد و لقمه نانی بخورد وخود منشأ اثر اقتصادِ جامعه نباشد و تحرّکِ اجتماعی نداشته باشد، بلکه تقوایی منظور نظر است که در آن ترس از خدا و اطاعت از او و پرهیز از محرّمات وجود داشته باشد؛ زیرا ریشه کلمه «تقوا» وِقایةاست، به‌معنای خود را حفظ کردن واز گناه‌مصون داشتن.

در زبان عربی گفته می‌شود: (1) «وَقاک اللَّه شرّ فلان وقایةً» و نیز گفته می‌شود: «وقاه اللَّه وقایةً»؛ یعنی «حَفَظَهُ اللَّه».

تقوا شعارِ همه انبیا و رسالت تمام پیامبران است‌

وخدا هم گفته است در سوره مدثّر آیه 56: ... هُوَ أَهْلُ التَّقْوَی وَأَهْلُ الْمَغْفِرَةِ «هو أهلٌ أَن یُتَّقی عقابه وأهلٌ أَن یعمل بما یودّی الی مغفرته». نک: همان مأخذ و همان صفحه.