پیشگفتار
السلام علیک یا صریع الدمعه العبری السلام علیک یا مذیب الکبد الحری السلام علیک یا صریع العبره السابکه و قرین المصیبه الراتبه دیدگانت پر اشک لبانت خشکیده سینه ات گداخته قلبت شعله ور، روحت پرتلاطم لیکن مهار نفست برمشت سرود ایمان بر لب نوای توحید در کام یاد خدا در دل دستار پیامبر بر سر، کهنه پیرهن امانت مادر بر تن بزم اشکواره در پیش ای حسین ای رازدار منزل وحی غم سرای خیمه هایت سوزش قلب زنانت گریه نوباوگانت آه و سوز خواهرانت العطش از دخترانت عالمی را اشک ریزان می کند!ای حسین ای رهنمای راه ایمان ای حسین ای جرعه نوش جام یزدان کوفیان بد صفت نامردمان بی مروت دعوت گران بی فتوت حیا از مادرت زهرا (س) نکردند!ای حسین جان ای خون یزدان واژگان در چکامه شور تو ناتوان شعر گویان در ستایش صبر تو حیران و ادیبان در بیان ایثار تو سرگردان یا حسین نیایت به شهادت پذیری ات جان یافت زکریا (ع) به غم آمیخته با نامت ره جست فطرس به برکت گاهواره تو بال یافت گویی که در قربانگاه زمین ِ آرزو حاجیان قربانی به یاد تو کنند؛ و گویی احرام به تن داران در سرزمین عرفات دنبال راه تو روند که تو فرزند مکه و بطحایی فرزند زمزم و صفایی پور حل و منایی گرگان بیشه شهوت پارگان تنت را تن پاره کردند، روبهان مرغزار حیله
دعوت نامه ها را به شمشیر باز کردند و حرامیان بستر کفر دست پلید خویش را برای بیعت به سوی تو گشودند که چه نیک فرمودی «ان الدعی بن الدعی قد رکز بین اثنتین بین السله و الذله و هیهات منا الذله یا بی اللّه ورسوله والمؤمنون وحجور طابت وطهرت وانوف حمیه ونفوس ابیه من ان توثر طاعه اللئام علی مصارع الکرام همانا، حرام زاده فرزند حرام زاده مرا بر دو کار مخیر داشته یکی مرگ و دیگری خواری و چه دور است ذلت از ما خاندان خداوند و پیامبرش و باورمندان و دامن های پاکیزه (که ما را پروردند) و مردمی که زیر بار ستم نروند و افرادی که تن به خواری ندهند(جملگی دوری می گزینند؛ که فرمانبری ناپاکان بر کشته شدن شرافت مندانه برگزیده شود».دژخیمان اهریمن صفت کرنش گران معبد نفس فرمانبران سفیر ابلیس غنودگان بر بستر آمال و دنباله روان امیر جانیان یزید، صلایت را با تیر و پیکان پاسخ دادند و دلایل ات را با سنگ برای آن که همه تاریخ راز مظلومیت را بدانند، فرمودی «هل من ذاب یذب عن حرم رسول الله (ص) هل من موحد یخاف اللّه فینا؟ هل من مغیث یرجواللّه باعاثتنا؟ هل من معین یرجو ما عنداللّه فی اعانتنا؟آیا کسی هست که از حرم رسول خدا (ص) پاس دارد؟ آیا یکتا پرستی هست که درحق ما از خداوند بترسد؟ آیا پناه دهنده ای هست که به پناه دادن ما به خدا امید وار باشد؟آیا کمک کاری هست که با کمک به ما بدانچه نزد خداست امیدوار باشد؟ آه که نوایت را ناشنوده گرفتند؛ افسوس که پور پیامبر، فرزند زهرا و حیدر (ص) را تنها گذاشتند، دردا که بارها کردن تیری زهر آگین
به سویت دیدگان پر التهاب کودکانت را برهم گذاردند؛ وای که بر سینه پر درد دخت امیر مؤمنان دست پرورده زهرای مرضیه آتش غم ریختند و اندوها که حرمت را شکستند!
مقدمه
حمد بی پایان و سپاس فراوان ذات احدیت خداوند تبارک و تعالی را، خدای مهربانی که نعمت اسلام عزیز و پیروی از احکام نورانی را به ما عنایت فرمود. و هزاران سلام و صلوات به ارواح پاک انبیاء و اولیا و شهدا از آدم تاخاتم از صفی الله تاحبیب الله وولی الله جان های پاک و مشتاقی که لحظه ای در راه هدایت خلق کوتاهی نکردند. سلام و صلوات حق تعالی و همه ملائکه و کروبیان به روح مطهر سومین خورشید آسمان امامت سید و سالار شهیدان بزرگ مؤسس دانشگاه کربلا به عشق و ایثار و شهادت امام احرار و آزادگان قبله دردمندان حضرت اباعبداللّه الحسین (ع) و بر اولاد و اصحاب باوفایش سر آغاز هر دگرگونی و انقلابی در اجتماع یا در تاریخ و هم چنین در ادبیات همواره از کارهای بزرگ و تحولات اساسی و زیر بنایی سر چشمه می گیرد. چه کاری و چه تحولی از رویداد روز دهم عاشورای سال 61 ه در طول تاریخ بشریت مهم تر و عظیم تر می باشد؟ کاری که حسین (ع) کرد و جانبازی و ایثاری که او در راه ایمان و عقیده راستین خود به خداوند نشان داد تا اسلام و قرآن جاوید بماند، همتا و مانندی در تاریخ بشریت ندارد.در فراز و نشیب های تاریخ جوامع بشری چه بسا اشخاصی که در راه خدا و در راه ایمان و عقیده خود کشته شدند و چه بسا افرادی که با میل و
رغبت برای حفظ اصول انسانیت و آیین پاک زندگی از لذات مادی و دنیوی چشم پوشیدند و پرهیزکاری و ایمان و رهروی در طریق حق را بر خوشی های زود گذر زندگی ترجیح دادند، ولی هیچ کدام «حسین بن علی ع)» نشدند. از این روی و چه به حق و درست از فردای فاجعه عاشورای حسینی انقلاب و دگرگونی های عظیمی در مردم و جامعه در دل ها و در افکار، در اعمال و گفتار آغاز گردید.جامعه ای که در حالت آرامش قبل از طوفان به سر می برد و به ندای حق طلبی و حقیقت گویی بزرگ مرد آزادی و حرّیت جواب مثبت داد و حماسه «عاشورا» چون مشعلی فروزان آتش بی پایان بر هستی ستمگران و ظالمان کاخ نشین زد. به طوری که نهضت و قیامی در اجتماع بر علیه ستمگران آن واقعه و بر علیه هر ستمگری به وجود آمد که درفاصله ای بس کوتاه عاملان آن به شدیدترین صورت ممکن به مجازات اعمال خودرسیدند. از آن مهم تر اثری بود که این حماسه و انقلاب در دگرگونی ادب و شعر فارسی وعربی باقی گذاشت که می توان آن را مبدأ و سر آغاز رستاخیزی در ادبیات ایران و عرب دانست آنچه بعد از گذشت نزدیک به چهارده قرن از حماسه جاوید حسین ع) پیام قیام و جانبازی امام حسین (ع) و اولاد و اصحاب آن بزرگوار بدون هیچ کم و کاستی به نسل امروز رسانده است زبان ادبیات و شعر است حماسه و قیام امام حسین (ع) به دو صورت ماندگار شد: یکی مورخان و تاریخ نگاران که این حماسه را به وسیله تاریخ به گوش ما رسانده اند. هر چه مطالعه تاریخ سازنده
و مفید است اما به اندازه شعر و ادبیات ماندگار و اثربخش نیست چه بسا بیتی شعر اثرش از یک کتاب تاریخی بیشتر باشد. زبان شعر، زبان احساسات پاک درونی هر انسان است و این اخلاص هر چه بیشتر باشد اثر بخشی آن نیز بیشتر خواهد بود.بنابراین نام حسین (ع) شعار انقلاب بر علیه ظلم و ستم گردید و شاعران انقلابی بزرگ همچون کمیت اسدی دعبل خزاعی ابو فراس حمدانی و...ظهور کردند که با اشعار انقلابی و تکان دهنده خود موجبات از هم گسیختگی و زبونی دستگاه های خلافت به ناحق بنی امیه و بنی عباس را فراهم آوردند. به طوری که بیان رسا و دلیرانه و انقلابی این گویندگان بزرگ از هر چیزی برای حکمرانان ستمگر و ظالم زمان غیر قابل تحمل تر بود و این امر تا جایی ادامه یافت که بردن نام حسین (ع) و یاد او از طرف حکومت وقت ممنوع اعلام گردید و جرمی بزرگ محسوب می شد.در طول تاریخ از هنگام ولادت حضرت امام حسین ع) تا امروز، شاعران بزرگی در مدح و منقبت و رثای آن حضرت اشعاری سروده اند. در کتاب های متعدد نقل شده که جبرئیل به هنگام جنبانیدن گهواره امام حسین ع) شعر ذیل را می خواند:«ان فی الجنه نهراً من لبن لعلی ولزهراء و حسین و حسن کل من کان محباً لهم یدخل الجنه من غیر حزن یعنی در بهشت نهری است از شیر که از آن علی و فاطمه و حسین و حسن است هرکسی دوست این خاندان باشد، بدون اندوه وارد بهشت خواهد شد.آری جبرئیل به عنوان اولین شاعر در مدح و منقبت حسین (ع) شعر می گوید و پیامبر عظیم
الشأن اسلام نیز بارها در منقبت امام حسین با زبانی زیبا و ادبی شهادت امام حسین (ع) و گریه بر آن حضرت را یاد آور شده هم چنین حضرت علی (ع) وفاطمه (س).از لحظه ای که فاطمه زهرا(س به حسین (ع) حامله شد، حزن و اندوه او را فراگرفت و در روز ولادت با نزول جبرئیل و بیان داشتن داستان شهادت آن امام معصوم فاطمه زهرا و رسول خدا و علی مرتضی (ع) به سوگواری و عزاداری سالار شهیدان پرداختند. فاطمه زهرا (س بارها این شعر را می خواند:«و احسینا ذبیحاً من قفاه «و احسیناه قتیلاً بالدما»مردی اعرابی وارد مدینه شد و از کریم ترین مردم سؤال کرد؛ امام حسین (ع) را به او معرفی کردند. وارد مسجد شد و آن بزرگوار را در حال نماز یافت پشت سر آن بزرگوار ایستاد و این شعر را خواند.«لم یخب الا من رجاک و من ..»آن که به تو امیدوار شده نا امید نگشته و کسی که بر در خانه آمده و دق الباب کرده به امید بخشش آمده است تو بخشنده و مورد اعتمادی پدرت کشنده فاسقان بود. اگر هدایت جد و پدرت نبود، آتش جهنم ما را فرا می گرفت امام حسین (ع) نمازش را سلام داد و به قنبر فرمود: آیا از مال حجاز چیزی باقی مانده است گفت بله چهار هزار دینار باقی مانده فرمودند: آن را بیاور که نیازمند حقیقی آن آمده است قنبر دینارها را آورد. امام دو برد خود را از تن در آورده و دینارها را در آن پیچید و دست مبارکشان را از شکاف در، خارج کردند و به خاطر کم بودن دینارها از اعرابی خجالت