قرآن پژوهی صفحه 146

«إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ» 1

ما قرآن را نازل کردیم و ما خود نگهبان آنیم.

یکی از اتهاماتی که مخالفان به شیعه می‌زنند، عقیده به تحریف قرآن است. گرچه بعض از علما چنین سخنی را گفته‌اند، ولی این قول، مردود است و تألیفات بسیاری در ردّ این شبهه و در اثبات تحریف نشدن قرآن کریم نگاشته شده است. البته گاهی کلماتی از قرآن به صورت‌های متفاوت نقل و خوانده شده است، ولی اختلافات قراءات، غیر از تحریف است.

1- حجر، آیه 9.

تجوید

- تجوید

از علوم وابسته به قرآن «تجوید» است که به آن «علم قرائت» هم می‌گویند. تجوید، قواعد مربوط به تلفظ صحیح حروف و کلمات، مخارج و صفات حروف، موارد ادغام و اخفاء و اظهار و مد و موارد وقف و وصل را بیان می‌کند.

از آنجا که قرآن به «ترتیل» فرمان می‌دهد «وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلًا»1 علم تجوید که به نیکو قرائت کردن و درست خواندن قرآن کریم مربوط می‌شود، پدید آمده است. در معنای ترتیل از حضرت علی (ع) روایت شده است که: «هو حفظُ الوقوف و بیانُ الحروف». ترتیل، مراعات جای درست وقف‌ها و روشن ادا کردن حرف‌هاست. گاهی تلفظ غلط یا وقف بیجا، معنای آیه را عوض می‌کند. از این جهت در فقه نیز بر درست خواندن قرائت و اذکار نماز تأکید شده است. در تجوید، مسأله‌ی صوت و لحن و شیوه‌های قرائت و قرّاء هفت‌گانه و اختلاف قراءات نیز مطرح است. 2