قرآن پژوهی صفحه 151

جابر گفت: آری یا رسول اللّه پدر و مادرم فدای تو باد بیاموز مرا. پس رسول خدا سوره حمد (أم الکتاب) را به او آموخت سپس فرمود: ای جابر آیا نمی خواهی از آن به تو خبری بدهم؟ گفت: آری، خبری بده مادر و پدرم فدای تو باد.

فرمود: سوره حمد شفایی است برای هر بیماری جز مرگ"

1- اهل علم خلاف کردند در این که این سوره مکی است یا مدنی. بعضی گفته‌اند مدنی و بعضی گفته‌اند مکّی است. و عده‌ای نیز گفته‌اند این سوره هم مکی است و هم مدنی، از عظم شأن او یک بار به مکه فرو آمد و یک بار به مدینه، اما اخبار بیشتر بر آن است که این سوره مکی است.

و یک دلیل بر آن که این سوره مکی است آن است که رسول الله پس از بعثت بیشتر از ده سال در مکه بود و نماز می‌گزارد و در خبر است که لاصلاة الّا بفاتحة الکتاب. پس چگونه بدون بودن سوره «الحمد» می‌توان چندین سال نماز خواند؟!

2- تفسیر العیاشی 1/20

البقره

سوره البقرة

نام دومین سوره قرآن می باشد، نام دیگراین سوره "فسطاط القرآن" است. این سوره در مدینه نازل شده و 286 آیه دارد و طولانی ترین سوره قرآن می باشد. و جزؤ سوره های سبع طوال می باشد. موضوعاتی که در این سوره مطرح شده بسیار متنوّع است. برخی موضوعات سوره عبارتند از: توحید و معاد همراه با داستان حضرت ابراهیم و زنده شده مرغ ها، اعجاز قرآن، مباحث مفصّل درباره یهود و منافقان، تاریخ پیامبران بزرگ به ویژه حضرت ابراهیم و موسی و مباحثی در مورد انسان و نیز احکام مختلف اسلامی از جمله نماز، روزه، جهاد در راه خدا، حج و تغییر قبله، ازدواج، احکام تجارت و دین، ربا و قصاص و تحریم قسمتی از گوشتهای حرام و قمار و شراب و بخشی از احکام وصیّت. نام این سوره از آیه 67 آن گرفته شده است.

فی وصیّة أبی ذر أنّه سأل النّبی أیّ آیة أنزلَها اللّه علیک أعظم؟ قال: آیة الکرسی (1)