- پیشگفتار مترجم 1
- مقدّمه مؤلّف: 3
- کلمه توحید و توحید کلمه 5
- اشاره 12
- فصل نخست: تبیین ایمان و کفر 12
- سنّت پیامبر و تکفیر مسلمانان: 19
- اول: توحید در ذات 26
- فصل دوم: اقسام و مراتب توحید 26
- اشاره 26
- دوم: توحید در خالقیت 27
- سوم: توحید در ربوبیّت 28
- چهارم: توحید در تشریع و قانونگذاری 34
- پنجم: توحید در اطاعت و بندگی 35
- ششم: توحید در حاکمیت 37
- هفتم: توحید در عبادت 38
- فصل سوم: ماهیت عبادت و عناصر تشکیل دهنده آن 40
- فصل چهارم: تعریف عبادت 58
- اشاره 64
- فصل پنجم: بررسی کاربردی مفهوم عبادت 64
- 1. زیارت قبور 66
- 2. مسافرت برای زیارت قبر پیامبر صلَّی اللَّه علیه و آله و سلَّم 76
- اشاره 86
- 3. ساختن آرامگاه بر روی قبور 86
- بنای بر قبور از نگاه تکریم و محبت: 92
- اشاره 102
- 4. ساختن مسجد بر روی قبور و نماز خواندن در آن 102
- سیره مسلمانان در ساختن مسجد بر قبور انسانهای شایسته 104
- اشاره 115
- 5. توسل به انبیاء و صالحان 115
- الف- توسل به دعای پیامبر و صالحین در حال حیات آنان 119
- ب- توسل به مقام و شخصیّت پیامبر صلَّی اللَّه علیه و آله و سلَّم 120
- ج. توسل به حقّ پیامبر و انبیاء و صالحین 130
- د- توسل به دعای پیامبرصلَّی اللَّه علیه و آله و سلَّم و صالحین پس از رحلت آنان 134
- 6 بهرهمندی اموات از اعمال زندهها 154
- اشاره 154
- بهرهمندی انسان از نتیجه عمل خود و دیگران 155
- نذر برای اموات: 162
- 7 تبرّک به آثار انبیاء و صالحین 166
- اشاره 171
- 8 جشن میلاد پیامبر صلَّی اللَّه علیه و آله و سلَّم و مسئله بدعت 171
- جشن میلاد انبیاء، ائمه علیهم السَّلام و اولیای الهی 177
- 9 گریه بر اموات 181
- 10 سوگند دادن خداوند به حق اولیای الهی 197
- 11 سوگند به غیر خداوند 205
- 12 نام گذاری فرزندان به نام پیامبر و یا امام با پیشوند «عبد» 213
جمله (ما نَعْبُدُهُمْ إلّا لِیُقَرِّبُونا إلیَ اللّهِ زُلْفی) که از زبان مشرکین نقل شدهاست، بیانگر انگیزه مشرکین از پرستش بتها میباشد. یعنی؛ ما بتها را در زندگی و سرنوشت خود مؤثر نمیدانیم، امّا آنها را میپرستیم تا بدین وسیله به خداوندمتعال نزدیک شویم.
در پاسخ به این سؤال باید گفت: با توجه به آیاتی که گذشت، تردیدی باقی نمیماند که مشرکین بتها را ارباب و آلهه خود میدانستند و از آنان باران، عزت، پیروزی و سایر اموری که از شئون خداوند است، طلب میکردند. با این حال، چگونه میتوان تنها هدف عبادت بتها را تقرب به خداوند دانست؟ ناگزیربه این نتیجه باید رسید که آنچه مشرکین به زبان میگفتند و مدعی آن بودند، در ضمیر و ذهن خود به آن معتقد نبودند. لذا قرآن در پایان آیه مذکوراضافه میکند: «إنَّ اللّهَ لایَهْدِی مَنْ هُوَ کاذِبٌکَفّار» و به این حقیقت اشاره میکند که مشرکین در ادعای خود دروغ میگفتند و انگیزه آنان از عبادت بتها، انگیزهای دنیایی و رسیدن به عزت، اقتدار، پیروزی بر حریف، رفاه، فراوانی، شفا و شفاعت بوده است.
از آنجا که در این فصل، تبیین ماهیت عبادت و عناصر تشکیل دهنده آنبه طول انجامید، بیان تعریف عبادت را به فصل آینده واگذار میکنیم.