حماسه حسینی صفحه 1

عوامل و زمينه‌هاي نهضت عاشورا

در نهضت عاشورا انگيزه‌هايي دخيل بوده است: فزوني ظلم و ستم و اين كه امام‌حسين (ع) نيك مي‌دانست سرانجام بايد شمشير كشد و شهيد شود، مبايعه و بيعت گرفتن ستم گونه و خودخواهانه يزيد بن معاويه، امر به معروف و نهي از منكر، عبرت آموختن به جامعه بشري آن زمان و در خطر افتادن آينده اسلام و مسلمانان و احياي‌سنّت جدش رسول خدا (ص) و مانند آن، همه باعث شد تا آن حضرت رو به سوي كوفه آورد و قبل از رسيدن به آن جا در كربلا، آن سراي ماتم، به طرز فجيع با يارانش به شهادت رسد.شوق امام (ع) و يارانش به كشته شدن در راه خدا از انگيزه‌هاي مهم‌تر است كه عشق به خدا و رسول خدا و عشق و حب‌ّ به شهادت آنان را به كربلا كشاند. او و يارانش به‌دنيا و مافيها علاقه نداشتند و آن را پلي براي گذر به سراي آخرت مي‌دانستند، اين بود كه نهضت عاشورا شكل گرفت كه برخي از دلايل و عوامل آن بيان شد. امام مي‌خواست امربه معروف و نهي از منكر نمايد، كافري را به سوي اسلام و حق هدايت كند كه عملي نشد و آن سنگدلان و شكم پرستان كه شكم‌هايشان از مال حرام و لقمه حرام انباشته شده بود جنگ را بي‌رحمانه آغاز كردند و امام نيز وظيفه و رسالت مهم خويش را انجام داد و شهادت را بر اسارت ترجيح و برتري داد.

جايگاه امر به معروف و نهي از منكر در قيام عاشورا

اين وظيفه انساني و اخلاقي از سوي هر مؤمن باوفاي به حق رخ مي‌دهد. امام خواستار جنگ و خونريزي نبود. او پيش از جنگ و قتال، بسيار امر به معروف نمود و از منكرشان بازداشت. ياران او نيز امر به نيكي كردند. اتمام حجّت نمودند، از آن كافران و فريب خوردگان خواستند از جدال كه نهايت مرگ و خونريزي است دست بكشند كه آن كوردلان نپذيرفتند و بي‌رحمانه و ظالمانه جنگ را آغاز كردند، شايد آنان به قلّت و كمي ياران امام مي‌نگريستند و بزدلان به ياران زياد خود مي‌نگرند و اين نهايت ستم‌پيشگي و بيدادي است. قيام امام حسين (ع) و امر به معروف و ناهي از منكر بودن او به ما مي‌فهماند كه نبايد مؤمنان آغازگر جنگ باشند و حتي نبايد مقابله به مثل كنند و بايد دشمن را بيداركنند. چه بسا در ميان آنان ضعيف الايمان‌هايي باشند كه گول خورده باشند، بايد بيدارشان كرد تا به حق و انصاف بازگردند. و از سويي اين وظيفه هر مؤمن و مسلماني است كه به حق‌ّ دعوت كند و به نيكي فرمان دهد و به عاقبت كارشان آگاه سازد و از پيش‌داوري و سرعت در جنگ و اقدام عجولانه در آن بازدارد. و ما مي‌بينيم كه امام (ع) بارها آنان را از جنگ بازمي‌دارد و به خشم و قهر خدا بيم مي‌دهد بهشت را براي آنان بشارت مي‌دهد و از عذاب آخرت انذار مي‌كند كه آن كوردلان و فريب‌خوردگان و شكم‌پرستان و دنياطلبان جنگ را عجولانه و بي‌رحمانه آغاز مي‌كنند و جهنم را بربهشت براي نيل به اهداف دنيايي و مادي خود ترجيح مي‌دهند كه چنين كردند و به حق‌ّ بازگشت نكردند.

نقش تربيتي توسل و زيارت امام حسين‌

امام حسين (ع) به بشر آموخت در برابر ستمگر و زورگو و مستبدّ و مستكبر نبايدسر فرود آورد و بايد ايستاد و جوانمردانه مقابله كرد حتّي اگر به قيمت جان خود و فرزندان وياران تمام شود. از اين رو با توسّل به آن حضرت و گريه و ندبه بر خاندان او دل‌ها مطهّر وپاك و پيراسته مي‌شود. البته امام (ع) و خاندانش نياز به گريه و ندبه ديگران ندارند ولي اين ما هستيم كه نياز داريم با گريه و ندبه و نوحه خويش دل را از زنگار بدي‌ها و آلايش‌صفات زشت و مذموم بشوييم و به آن حضرت (ع) متوسّل گرديم و اين جاست كه نقش تربيتي و اصلاح دروني و فكري اثر ويژه دارد. ايمان به خدا و ياد حق‌ّ و توجّه به ائمّه اطهار به ويژه امام و سالار شهيدان امام حسين (ع) باعث زدودن بدي‌ها و زشتي‌ها از دل‌ها مي‌شود. زيارت مزار سيدالشُّهدا در كربلا باعث ساختن دل و اصلاح نفس از بدي‌ها مي‌گردد، آدم را با وجدان مي‌گرداند. ايمان او را استوارتر و عزم او را راسخ‌تر و تقواي او رابيشتر مي‌كند و ياد دلاوري‌ها و جانفشاني‌هاي امام را در روز عاشوراي محرّم در دل‌ها واذهان بيشتر زنده نگه مي‌دارد و قساوت و بيرحمي و ستم‌گري‌هاي آل يزيد و ياران بي‌وفا و ستمگرش بيشتر در اذهان پديدار و روشن مي‌شود. از همه مهم‌تر انسان را عبرت‌آموز مي‌سازد تا در برابر كفر و الحاد و استبداد و استكبار سر فرود نياورد و تا پاي جان بايستد وحسين (ع) درس دلاوري و شجاعت و ايستادگي و مقاومت را به همه شيفتگان و مريدان او آموخت.

امام حسين الگوي مبارزه با ظلم و استكبار

امام حسين (ع) اسوه و سرمشق و نمونه والاي مبارزه با طغيان و فساد و بيدادي و ستم‌گري است و هم اوست كه با قلّت ياران وفادار خويش و وفاداري خاندان خويش و ايمان و شجاعت بي‌نظير خويش در برابر يزيديان كافر ايستاد و شهيد شد و اين شهادت و ايثار جاودانه و ابدي باقي ماند و عظمت آنان را روز افزون‌تر ساخت و قبح‌ِ عمل آن فاسدان و طاغيان و نوكران دربار فساد و ظلم را پيش از پيش روشن‌تر گردانيده بعد از عاشوراي محرم آن سال تا كنون مؤمنان و رهروان راه حق‌ّ آن كشتي نجات را اسوه‌اي براي خويش قرار داده‌اند و شهادت‌ها و ايثارگري‌ها آفريدند.حسين (ع) به ما آموخت كه تا پاي جان براي عزّت و سربلندي بايد ايستاد و شهادت را بر ذلّت و خواري تفضيل و رجحان داد و از هيچ قدرتي نهراسيد. او درس شجاعت و ايثار و از خودگذشتگي و مقاومت و قهرماني را به تمام بشريّت آموخت و ياد داد كه استكبار و استبداد و ظلم با مقاومت مداوم از بين خواهد رفت.در دلاوري‌ها و شجاعت‌ها و جانفشاني‌ها بايد او را الگو قرارداد و از او تنها درس گرفت. نمونه‌هاي زياد آن را در كشور عزيزمان ايران اسلامي در دوران انقلاب و قبل از آن‌و در دوران جنگ تحميلي شاهد بوديم كه با عشق به حسين (ع) عزم جنگ و پيكار نمودند و در برابر استكبار و استبداد و تهاجم بيگانگان رزميدند و شهادت‌ها و ايثارگري‌ها آفريدند، چرا كه مولايشان حسين (ع) به آنان آموخته بود كه در برابر هر دشمن كافر و زورگويي بايد تا پاي جان ايستاد و هرگز مطيع و خاضع نبود و نگرديد.

رمز جاودانگي حماسه عاشورا