فرهنگ عاشورا صفحه 113

در جنگ صفین نیز در رکاب علی«علیه السلام»جنگید. (1)

این محدّث بزرگ شیعه در اواخر عمر نابینا شده بود و با همان حال،همراه عطیّۀ عوفی به زیارت کربلا آمد،در فرات غسل کرد و خود را معطر ساخت و بطرف قبر سید الشهدا رفت و بر تربت آن امام شهید،سخنان سوزناک و شوق انگیزی بر زبان آورد:

حبیب لا یجیب حبیبه؟...سپس رو به اطراف قبر کرد و به شهدای دیگر سلام داد و در بازگشت،سخنانی به عطیّه گفت،از جمله:«احبّ محبّ آل محمّد ما احبّهم و ابغض مبغض آل محمّد ما ابغضهم و ان کانوا صوّاما قوّاما...» (2)دوستدار«آل محمّد»را دوست بدار و دشمن آل محمّد را دشمن بدار تا وقتی که با آل محمّد دشمنی می کنند،هر چند اهل روزه و نماز باشند.وی در کوچه های مدینه دنبال امام محمد باقر«علیه السلام»می گشت.وقتی خدمت آن حضرت رسید،سلام رسول خدا را به او رساند.آخرین فردی بود که از حاضران در «پیمان عقبه»بود و تا آن هنگام زنده مانده بود.بدن او را به جرم دوستی اهل بیت،در زمان حجّاج داغ نهادند. (3)جابر در سال 78 هجری،در ایّام عبد الملک مروان،در سنّ نود و چند سالگی در حالی که نابینا بود از دنیا رفت و در بقیع به خاک سپرده شد. (4)

-عطیّه،زیارت اربعین

جامع دمشق

مسجد جامع اموی که در دمشق قرار دارد.این مسجد با عظمت و شگفت،از عظیمترین مساجد ممالک اسلامی به حساب می آید و بنای آن(که قبلا کلیسا بوده)به دورانهای بسیار قدیم و پیش از اسلام بر می گردد. (5)در داخل مسجد،منبری قرار دارد که می گویند:منبری که امام سجّاد«علیه السلام»در دربار شام بر فراز آن رفت و در مجلس یزید خطبه خواند،در محلّ آن بوده است.در قسمت دیگری از داخل مسجد،گنبد کوچکی روی چهار ستون قرار دارد که به«مقام زین العابدین»معروف است و گفته می شود حضرت در

1- 1) -سفینه البحار،ج 1،ص 141.
2- 2) -بحار الأنوار:ج 65،ص 130 و ج 98 ص 195.
3- 3) -الغدیر،ج 1،ص 21.
4- 4) -مروج الذهب،ج 3 ص 115 و الغدیر ج 1 ص 21.دربارۀ زندگی وی،از جمله ر.ک:«جابر بن عبد اللّه انصاری، پاسدار حکومت صالحان»از:محمّدی اشتهاردی.
5- 5) -دربارۀ این مسجد و شگفتیها و تاریخ بنا و ویژگیهایش ر.ک:لغت نامۀ دهخدا،واژۀ«جامع دمشق»،نیز «الجامع الأموی به دمشق»،ابن جبیر،عمری و یغمی.