فرهنگ عاشورا صفحه 145

خروج به سوی عراق ایراد کرد و نهایت سیر کاروان را با اشاره بیان کرد. (1)مضمون آن خطبه،آگاهی و عشق به شهادت و استقبال از مرگ در راه خداست و اینکه مرگ برای جوانمردان زیباست،آنگونه که گردنبند،بر گردن دختری جوان.ایراد این خطبه،پس از دریافت گزارشهایی بود مبنی بر این که مأموران یزید برای ترور و ریختن خونش به مکّه اعزام شده اند.بخشی از آغاز این خطبه چنین است:

«خطّ الموت علی ولد آدم مخطّ القلاده علی جید الفتاه و ما اولهنی الی اسلافی اشتیاق یعقوب الی یوسف و خیّر لی مصرع انا لاقیه،کانّی باوصالی تقطعها عسلان الفلوات بین النّواویس و کربلاء...» (2)

-خطبه،شهادت طلبی،پیشگویی شهادت حسین

خطبه

خطبۀ شب شکن عابد و زینب در شام به گلستان خزان دیدۀ حق سامان داد

خطبه،خطابه و سخنانی است آشکار که خطیب در برابر دیگران ایراد می کند.مانند خطبۀ جمعه،خطبۀ عید،خطبۀ نماز باران و خطبه هنگام کسوف.معمولا مشتمل بر حمد و ثنای الهی و توصیه به تقوا و مواعظ دیگر است.خطبه هایی که امیران و خلفا و واعظان می خواندند،از این قبیل است.به آن،خطابه هم گفته می شود.

در نهضت عاشورا،یک سری خطابه ها و سخنرانیها توسّط سید الشهدا،امام سجاد، حضرت زینب و یاران امام انجام گرفته که در کتب تاریخی و روایی ثبت است و اغلب تعیین کننده بوده است،چه آنها که پیش از عاشورا و در طول راه و در خود مکّه بوده،چه خطبه هایی که روز عاشورا ایراد شده و چه آنچه از زبان اسیران آزاده در کوفه و شام صادر شده است.خطبه های سید الشهدا و نیز خطبۀ امام سجاد«علیه السلام»در مجلس یزید،همچنین خطابۀ زینب کبری در کوفه و دمشق،معروفترین آنهاست.خطبه های امام،اغلب در مجموعه هایی که سخنان آن حضرت را گرد آورده،آمده است. (3)برخی از خطبه های

1- 1) -کشف الغمه،اربلی،ج 2،ص 241.
2- 2) -بحار الأنوار،ج 44،ص 366،مقتل الحسین،مقرّم،ص 193.
3- 3) -همچون:بلاغه الحسین،ادب الحسین و حماسته،نهج الشهاده،الصحیفه الحسینیّه،موسوعه کلمات الامام الحسین،سخنان حسین بن علی از مدینه تا کربلا و کتابهایی مثل بحار الأنوار،کشف الغمّه و...