فرهنگ عاشورا صفحه 198

بقیع،مدفون شد.برای آشنایی با زندگی،شخصیّت و فضایل بیشمارش باید به کتابهای مستقلّ و مفصّلتر مراجعه کرد. (1)

-اسارت،منبر،خطبه،بنی اسد،حصیر،شام،غارت خیمه،فرزدق

زینب«علیه السلام»

زینب کبری سلام الله علیها،پیامبر خون شهدای کربلا و همراه حسین«علیه السلام»در نهضت خونین عاشورا.حضرت زینب،دختر امیر المؤمنین و فاطمۀ زهرا«علیه السلام»در سال پنجم هجری،روز 5 جمادی الأولی در مدینه،پس از امام حسین«علیه السلام»به دنیا آمد.از القاب اوست:عقیلۀ بنی هاشم،عقیلۀ طالبیّین،موثّقه،عارفه،عالمه،محدّثه،فاضله،کامله،عابدۀ آل علی.زینب را مخفّف«زین اب»دانسته اند،یعنی زینت پدر.

امام حسین«علیه السلام»هنگام دیدار،به احترامش از جا برمی خاست.زینب کبری،از جدّش رسول خدا و پدرش امیر المؤمنین و مادرش فاطمۀ زهرا«علیه السلام»حدیث روایت کرده است. (2)

این بانوی بزرگ،دارای قوّت قلب،فصاحت زبان،شجاعت،زهد و ورع،عفاف و شهامت فوق العاده بود. (3)شوهرش،عبد الله بن جعفر(پسر عموی خودش)بود.از این ازدواج،دو پسر حضرت زینب به نامهای محمّد و عون،در کربلا به شهادت رسیدند.

وقتی امام حسین«علیه السلام»پس از امتناع از بیعت با یزید،از مدینه به قصد مکّه خارج شد، زینب نیز با این دو فرزند،همراه برادر گشت.در طول نهضت عاشورا،نقش فداکاریهای عظیم زینب،بسیار بود.سرپرست کاروان اسیران اهل بیت و مراقبت کننده از امام زین العابدین«علیه السلام»و افشاگر ستمگری های حکام اموی با خطبه های آتشین بود.زینب،هم دختر شهید بود،هم خواهر شهید،هم مادر شهید،هم عمّۀ شهید.پس از عاشورا و در سفر اسارت،در کوفه و دمشق،خطابه های آتشینی ایراد کرد و رمز بقای حماسۀ کربلا و بیداری مردم گشت. پس از بازگشت به مدینه نیز،در مجالس ذکری که برای شهدای کربلا داشت،به سخنوری و افشاگری می پرداخت.وی به«قهرمان صبر»شهرت یافت.

در سال 63 و به نقلی 65 هجری در گذشت.قبرش در زینبیّه(در سوریّۀ کنونی)است.

1- 1) -از جملۀ«الإمام زین العابدین»،عبد الرزاق المقرم،«حیاه الامام زین العابدین»،باقر شریف القرشی،«سیره الائمّه الاثنی عشر»هاشم معروف الحسنی،«بحار الأنوار»ج 46،«زندگانی زین العابدین»سید جعفر شهیدی و...
2- 2) -الحسین فی طریقه الی الشهاده،ص 65.
3- 3) -دربارۀ مقامات معنوی زینب و ویژگیهایش،ر.ک:«الخصائص الزینبیّه»از سید نور الدین جزایری.