فرهنگ عاشورا صفحه 227

خانه نشین شد تا زمان مرگش در سال 97 یا 98 هجری،که عمرش بیش از صد سال بود.

در زمان علی«علیه السلام»هم مدّتی بر منصب قضاوت بود.وقتی امام،وی را به این منصب گماشت،بر او شرط کرد که هیچ حکمی را اجرا نکند مگر آنکه آن را بر آن حضرت عرضه کند. (1)علی«علیه السلام»یک بار بر او خشم گرفت و از کوفه بیرونش کرد.وی طبع شعر هم داشت و شوخ طبع بود. (2)

وقتی ابن زیاد در کوفه،هانی بن عروه را دستگیر و در قصر با او بدرفتاری کرد، هواداران هانی در بیرون،به فکر این که او را کشتند،سر و صدا راه انداختند.شریح قاضی به امر ابن زیاد بیرون قصر آمد و شهادت داد که هانی زنده است،تا جمعیت هوادار او متفرّق شوند. (3)معروف است که وی به دستور عبید اللّه زیاد،فتوا داد که چون حسین بن علی«علیه السلام»بر خلیفۀ وقت خروج کرده است،دفع او بر مسلمانان واجب است.چهرۀ شریح قاضی،به عنوان عالم وابسته به دربار ستم و در خدمت زور و تزویر شناخته می شود و همیشه برای کوبیدن حق،از چهرۀ افراد مذهبی و موجّه که مردم حرفشان را می پذیرند استفاده می کنند.شریح نیز در منصب قضاوت بود و چنین سوء استفاده ای از موقعیّت او به نفع حکومت جور انجام گرفت.

شریعه

در لغت،به معنای راهی است که به آب رود،یا دریا منتهی می شود،آبشخور،جای برداشتن آب از رودخانه،نهر کوچکتر که آب رود،از آن طریق بر دشت،مسلط می شود.

لغات دیگر این اصطلاح عبارت است از:مشرع،مشرعه،شرعه،مشرب،منهل،ورد، مورد،آبخور،آبشخور،شریعۀ فرات. (4)در روز عاشورا،عباس بن علی«علیه السلام»برای آب آوردن از فرات به شریعه رفت.در حاشیۀ رودخانۀ فرات،منطقۀ نخلستانی بود.در همان شریعه بود که در پشت نخل کمین کرده دست راست او را از کار انداختند و در همان مسیر به شهادت رسید و همانجا نیز دفن شد.

-فرات،آب

1- 1) -وسائل الشیعه،ج 18،ص 6.
2- 2) -بحار الأنوار،ج 42،ص 175.حالات مفصّل او را در همین مأخذ مطالعه کنید.
3- 3) -مروج الذّهب،ج 3،ص 57.
4- 4) - لغت نامه،دهخدا.