فرهنگ عاشورا صفحه 231

شرایط سلطۀ یزیدی،حرمت بیعت با کسی چون یزید،شرافت مرگ سرخ بر زندگی ذلّت بار،اندک بودن انسانهای راستین در صحنۀ امتحان،لزوم شهادت طلبی در عصر حاکمیّت باطل،زینت بودن شهادت برای انسان،تکلیف مبارزه با سلطۀ جور و طغیان، اوصاف پیشوای حق،تسلیم و رضا در برابر خواستۀ خداوند،همراهی شهادت طلبان در مبارزات حقجویانه،حرمت ذلّت پذیری برای آزادگان و فرزانگان مؤمن،پل بودن مرگ برای عبور به بهشت برین،آزادگی و جوانمردی،یاری خواهی از همه و همیشه در راه احقاق حق و...

بقا و جاودانگی عاشورا،در سایۀ همین تعلیمات و آرمانهاست که در کلام آن حضرت جلوه گر است و نهضتهای ضدّ ستم و ضد استبداد،همواره از این پیامها و درونمایه ها الهام گرفته اند.

درس آزادی به دنیا داد رفتار حسین بذر همّت در جهان افشاند،افکار حسین

«گر نداری دین به عالم،لا اقل آزاده باش» این کلام نغز می باشد ز گفتار حسین

«مرگ با عزّت ز عیش در مذلّت بهتر است» نغمه ای می باشد از لعل دربار حسین (1)

-رجز،خطبه،شعر امام حسین«علیه السلام»

شعار هواداران مسلم-یا منصور،امت

شعر امام حسین«علیه السلام»

ائمه شیعه،گاهی به اقتضای زمان و مکان و موقعیّت،شعر هم می سرودند.گاهی هم به شعر شاعران پیشین،استناد و استشهاد می کردند.از حسین بن علی«علیه السلام»نیز شعرهای فراوانی نقل شده است،چه آنچه در حوادث کربلا بصورت موعظه،رجز و جز آن بیان کرده،و چه آنچه پیشتر به مناسبتهای مختلف سروده است.کتابی هم به نام«دیوان الحسین بن علی»که حاوی اشعار آن حضرت است،چاپ شده است (2)و بیشتر اشعار آن، مواعظ و حکمت است.

در نهضت عاشورا،امام حسین«علیه السلام»هم شعرهایی از خود دارد،هم شعرهایی از شعرای عرب که به آنها تمثّل کرده است،مانند شعری با این مطلع:«فان نهزم فهزّامون قدما...»یا