فرهنگ عاشورا صفحه 242

معروف و نهی از منکر کشته شود.

-شهادت طلبی،فرهنگ عاشورا

شهادت طلبی

آن دم که به خون خود وضو می کردم دانی ز خدا چه آرزو می کردم؟

ای کاش مرا هزار جان بود به تن تا آن همه را فدای او می کردم (1)

از الفبای برجستۀ نهضت عاشورا و از روحیّات والای حسین بن علی«علیه السلام»و یارانش، عنصر«شهادت طلبی»بود،یعنی مرگ در راه خدا را«احدی الحسنیین»دانستن و دریچه ای برای وصول به قرب خدا و بهشت برین دیدن و از این رو شیفتگی و بی صبری برای درک فضیلت شهادت.

امام حسین«علیه السلام»در خطبۀ«خطّ الموت...»به آن تصریح می کند و با جملۀ«من کان باذلا فینا مهجته فلیرحل معنا»یاران شهادت طلب را هم برمی گزیند و به مسلخ عشق، کربلا می برد.اینگونه به استقبال مرگ رفتن،چون مبتنی بر درک والاتری از فلسفۀ حیات است،با خودکشی متفاوت است.خودکشی و خود را به هلاکت افکندن،شرعا حرام و عقلا ناپسند است،اما استقبال از مرگ به خاطر ارزشهای متعالی،مشروع و معقول است.

حتّی اگر انسان بداند در یک حماسه و مبارزه به شهادت خواهد رسید،مرگ او خودکشی نیست،چون گاهی تکلیف ایجاب می کند که جان را فدای دین کند،چون دین،گرامیتر از انسان است.

دین خدا عزیزتر است از وجود ما

این دست و پا و چشم و سر و جان فدای دوست

حلّ این معما(آگاهانه سراغ مرگ رفتن)تنها با درک و برداشت متعالی تر از زندگی والا و کرامت انسانی میسّر است.اینکه امام حسین«علیه السلام»هم از شهادت خود آگاه است و با همین علم،به کربلا می رود،به همین نکته بر می گردد.آن حضرت مرگ سرخ را بهتر از زندگی ننگین می داند:«لا اری الموت الاّ سعاده و الحیاه مع الظّالمین الاّ برما».

این فرهنگ،پذیرفتۀ همۀ اقوام و ملّتهاست و این نوع مرگ انتخابی و آگاهانه،مکمّل حیات شرافتمندانه است،نه در تناقض با آن.چون مرگ،پایان نیست تا کسی با انتخاب