فرهنگ عاشورا صفحه 26

و بارگاه یزید،وقتی امام سجّاد«علیه السلام»آن خطبۀ افشاگر و کوبنده را ایراد کرد و پیاپی فضایل خویش را بر شمرد و حاضران به گریه افتادند و افکارشان دگرگون شد و یزید بیم آن داشت که فتنه ای پیش آید که پایانش ناخوشایند باشد،به مؤذّن اشاره کرد که اذان بگوید تا بدین وسیله خطبۀ امام را قطع کند.مؤذّن چون تکبیر گفت،حضرت فرمود:خدا بزرگتر از هر چیز است و برتر از حواس.مؤذن چون گفت:اشهد ان لا اله الاّ الله،حضرت فرمود:مو و پوست و گوشت و خون و مغز و استخوانم به یگانگی خدا گواهی می دهد.چون مؤذن گفت:اشهد انّ محمّدا رسول الله،حضرت سجّاد خطاب به یزید کرد:ای یزید!این «محمّد»آیا جدّ من است یا جدّ تو؟اگر بگویی جدّ توست،دروغ گفته ای و اگر بگویی جدّ من است،پس چرا عترت او را کشتی؟ (1)و اینگونه بود که حضرت زین العابدین«علیه السلام»،روش یزید را در به کار گرفتن اذان برای خاموش کردن فریاد اذان مجسّم خنثی کرد و از همان موقعیّت،بهترین بهره برداری سیاسی را نمود.

اذن دخول

اذن ورود،هم در آداب معاشرت اسلامی است،که انسان سرزده و بی اذن و اجازه وارد منزل و اتاق کسی نشود و قبلا اعلام کند؛که به این،استیذان و استیناس هم می گویند و در آیات 28-26 سورۀ نور،مطرح شده است،و هم در آداب زیارت حرمهای مطهّر پیامبر و ائمّه و بقاع متبرّکه،آمده است که بعنوان رعایت ادب نسبت به حریم اولیای خدا،متن خاصّ اذن دخول در آستانۀ ورود به حرم،خوانده شود.در متن اذن دخول به حرم رسول خدا(صلی الله علیه و آله)آمده است:«اللّهمّ انّی وقفت علی باب بیت من بیوت نبیّک و آل نبیّک...باذن الله و اذن رسوله و اذن خلفائه و اذنکم صلوات اللّه علیکم اجمعین ادخل هذا البیت...» (2)

-آداب زیارت

اذن میدان

رخصت و اجازه برای میدان رفتن.رسم جنگاوری در قدیم بوده که برای نبرد تن به تن،افراد از فرمانده رخصت می گرفتند تا به میدان کارزار روند.در حماسۀ عاشورا،یاران سید الشهدا«علیه السلام»برای رفتن به میدان از آن حضرت،رخصت می گرفتند.معمولا اذن گرفتنشان با«سلام»بود،جلوی خیمۀ امام می آمدند و به عنوان سلام وداع می گفتند:السلام