فرهنگ عاشورا صفحه 297

تشنگی بمیری«و الله لا تذوقه او تموت عطشا». (1)تشنگی امام حسین«علیه السلام»و شهدای کربلا، چنان داغی بر دل عاشقانش نهاده که با هر نوشیدن آب گوارا،او را یاد می کنند،در راه امام حسین،به آبرسانی و سقّایی و نذر شربت و ساختن آب انبار می پردازند و با هر عطشی کربلا و عاشورا در ذهنشان تداعی می کند،گویا بین آب و عطش و کربلا پیوند خورده است.

بر لب دریا،لب دریا دلان خشکیده است از عطش دلها کباب است و زبان خشکیده است

کربلا بستان عشق است و شهامت،ای دریغ کز سموم تشنگی،این بوستان خشکیده است

سوز بی آبی اثر کرده است بر اهل حرم هر طرف بینی لب پیر و جوان خشکیده است (2)

-آب،بستن آب،مشک،فرات،سقّایی،علی اصغر،بوی سیب

عطشان

از القاب سید الشهدا،که تشنه در کربلا به شهادت رسید.این تعبیر در روایات،تواریخ و زیارتنامه ها دربارۀ آن امام آمده است.از جمله در حدیث امام باقر«علیه السلام»است:«انّ الحسین...قتل مظلوما مکروبا عطشانا». (3)امام سجاد«علیه السلام»نیز که برای یاری بنی اسد در دفن پیکر امام حسین و شهدا آمد،پس از دفن امام تشنه کام،بر روی قبر او نوشت:«هذا قبر الحسین بن علیّ بن ابی طالب الّذی قتلوه عطشانا غریبا.» (4)همین تشنگی و شهادت جانسوز او و یاران و فرزندانش،قوی ترین عامل تحریک عواطف و همدل ساختن انسانهای با وجدان با عاشورائیان بوده است.

-عطش،آب،اوصاف سید الشهدا

عطیّه

نام عطیّه،همواره در کنار نام جابر بن عبد الله انصاری مطرح می شود که با هم پس از شهادت امام حسین«علیه السلام»در اربعین اوّل به زیارت قبر آن حضرت آمدند و چون جابر نابینا شده بود،عطیّه او را در این زیارت همراهی می کرد.بنا به برخی نقلها،هنگام بازگشت اهل بیت از سفر شام،در کربلا با جابر و عطیّه برخورد کردند.عطیّه بن سعد بن جنادۀ

1- 1) -بحار الأنوار،ج 45،ص 51.
2- 2) -از:قادر طهماسبی(فرید).
3- 3) -کامل الزیارات،ص 168.
4- 4) -حیاه الامام الحسین،ج 3،ص 325.