فرهنگ عاشورا صفحه 298

عوفی،از رجال علم و حدیث شیعه بود.وی در زمان خلافت امیر المؤمنین«علیه السلام»در کوفه به دنیا آمد.نام عطیّه،به پیشنهاد آن حضرت بر وی نهاده شد.او از راویان موثق شیعه بود که حتّی در کتب رجالی اهل سنّت هم توثیق شده است.وی به جرم تشیّع و هواداری علی«علیه السلام»از سوی حجّاج بن یوسف تحت تعقیب بود و به فارس گریخت.به دستور حجاج،او را گرفتند و چون حاضر نشد علی علیه السلام را لعن کند،چهار صد تازیانه بر بدنش زدند و موی سر و ریش او را تراشیدند.از آن پس به خراسان رفت و پس از مدّتی به کوفه بازگشت.در کوفه بود تا در سال 111 هجری درگذشت. (1)

-زیارت اربعین،جابر،اربعین

عقاب

پرندۀ معروف قوی پنجه و تیزپرواز و شکاری که از نیروی بسیار برخوردار است.

مجازا به اسبهای تیزتک و چابک هم گفته شده که در مسابقات و شکار،سریعا به هدف می رسد. (2)در ادبیات مرثیه،اسبی که علی اکبر«علیه السلام»بر آن می نشست،«عقاب»خوانده شده است و گویند که پیش از او،از آن حسین بن علی«علیه السلام»بود،چون ذو الجناح زیر پای آن حضرت قرار گرفت،عقاب را به علی اکبر داد و در عاشورا علی اکبر را بر آن نشاند:

«فوضع علی مفرقه مغفرا فولادیّا و قلّده سیفا مصریّا و ارکبه العقاب براقا ثانویّا» (3)به نقلی در شب عاشورا نیز علی اکبر سوار بر آن شد و از فرات،آب به خیمه ها آورد. (4)نوشته اند:

عقاب،اسبی بود که سیف بن ذی یزن برای رسول خدا هدیه فرستاد و آن هنگام،حضرت رسول«صلی الله علیه و آله»پنج ساله بود.عمر طولانی کرد و این از خصایص پیامبر بود که بر پشت هر اسب پیری می نشست،جوان می شد.علی«علیه السلام»و امام مجتبی و سید الشهدا هم بر آن اسب سوار شده بودند و ظهر عاشورا نیز شبه پیغمبر،علی اکبر بر آن نشست و به میدان رفت.

پس از مجروح شدن علی اکبر،اسب می خواست او را به خیمه ها بیاورد،ولی بسبب لشکر بسیار در میدان،پیکر مجروح علی اکبر را به سمت سپاه کوفه برد،(فاحتمله الی العسکر)و این بود که علی اکبر را قطعه قطعه کردند. (5)

1- 1) -معارف و معاریف،ج 4،ص 1567.
2- 2) -اساس البلاغه،زمخشری، لغت نامه دهخدا.
3- 3) -ریاض القدس،صدر الدین واعظ قزوینی،ج 2،ص 21.
4- 4) -همان،ج 1،ص 264.
5- 5) -همان،ج 2،ص 38.