فرهنگ عاشورا صفحه 334

قصر الإماره-دار الإماره

قصر مقاتل

نام یکی از منزلهای نزدیک کوفه،که امام حسین«علیه السلام»در سفر خویش از مکّه به کربلا از آنجا نیز گذشت.پیشتر در آنجا قصری بوده متعلّق به مقاتل بن حسان بن ثعلبه و میان عین التمر و قطقطانه(نام دو تا از منزلها)قرار داشته است.در آبادی قصر مقاتل علاوه بر آن قصر،مسجد و بناهای کهن نیز بوده که خراب شده و تنها تپه ای از بقایای آن مانده بود.حسین بن علی«علیه السلام»در این منزلگاه فرود آمد.همانجا بود که خیمۀ عبید الله بن حرّ جعفی را دید و حجاج بن مسروق و زید بن معقل هم همراهش بودند.امام از حجّاج بن مسروق و عبید الله خواست که به او بپیوندند،امّا آن دو عذر آوردند و تنها گفتند که حاضریم اسبهایمان را بدهیم.امام فرمود:نیازی به اسبهاتان نداریم. (1)و بدین گونه سعادتی را که تا در خانۀ آنان آمده بود،با دست خود راندند و از فیض حیات ابدی در سایۀ شهادت،محروم شدند.امام حسین«علیه السلام»شبانه از قصر مقاتل حرکت کرد و سمت راست مسیر را گرفت و رفت،تا به کربلا رسید.این منزلگاه را«قصر بنی مقاتل»هم می گفتند.

-عبید الله بن حرّ

قضیب

چوب،شاخه و ترکه،چوبهای نازکی که از درخت می کنند. (2)اینگونه ترکه های ترد و نازک،معمولا در دست افراد بوده است،برای اشاره به کسی یا چیزی.در دست یزید، قضیب و چوب خیزران بود و با آن به لب و دندان سر بریدۀ امام حسین«علیه السلام»که در برابرش نهاده بود،می زد. (3)این گستاخی مورد اعتراض برخی از حاضران قرار گرفت.

قطا

نام مرغ و پرنده ای است که به فارسی سنگخوار گویند،شبیه فاخته و قمری.چشمش بسیار تیزبین است و از ارتفاع بسیار،وجود آب را تشخیص می دهد و در شناخت آب و راهها مهارت دارد و پیش از طلوع آفتاب،به اندازه مسافت ده روز در پی آب خارج

1- 1) -الحسین فی طریقه الی الشهاده،ص 120،مقتل الحسین،مقرّم،ص 222.
2- 2) -اساس البلاغه،زمخشری،ص 521.
3- 3) -مروج الذهب،ج 3،ص 61.