فرهنگ عاشورا صفحه 391

مراثی،باید در نهایت قوّت شعری باشد،آنگونه که در آثار بزرگان پیش کسوت عصر ائمه و دوره های بعد،در مرثیه دیده می شود.

5-شاعران مدیحه سرا و مرثیه سرا،باید با درک اهمیّت و والایی مکانت خویش، در حدّ مطلوب خلوص و تقوا و مناعت طبع و ثبات قدم و عقیده و عشق و ولای به اهل بیت عصمت باشند و بدانند که شجره نامه آنان به کمیت ها و دعبل ها می رسد و اگر بخواهند مشمول دعای ائمّه«علیه السلام»باشند،باید شایستگی فکری و خطّی و عملی و اخلاقی آن را در خویش فراهم آورند.

6-شاعر اهل بیت،باید همیشه با توجّه به زمان و مکان و شرایط،رسالت اجتماعی و تعهّد شیعی خود را به اثبات برساند و سروده هایش دارای«پیام»و«جهت» باشد.

7-خوب سرودن دربارۀ ائمّه«علیه السلام»،نیاز به غنای فکری و معلومات عمیق شاعر دارد.بنا بر این شاعران مرثیه سرا باید بشدّت اهل مطالعه در متون و منابع باشند و شور و شعور را در شعر خویش درآمیزند و پخته،پرمطلب و مایه دار بسرایند. (1)

-ادبیات عاشورا،شعر عاشورا،عزاداری،تعزیه، نوحه،گریه،مقتل،منبر،مدّاحی

مراحل نهضت عاشورا

حماسۀ حسینی،تنها در روز عاشورا جلوه نکرد،بلکه از ماهها قبل و پس از مرگ معاویه آغاز شد و ماهها پس از عاشورا(بلکه سالها)ادامه یافت.در یک نگاه تاریخی، مراحل این نهضت را اینگونه می توان برشمرد:

1-امتناع امام حسین«علیه السلام»از بیعت با یزید و به رسمیّت نشناختن حکومت وی.در این مقطع،فراخوانی امام از سوی والی مدینه،گفتگوهای امام با والی و نیز با مروان قابل مطالعه است.

2-خروج از مدینه به سوی مکّه به شکل هجرتی شبانه و مخفیانه،همراه اهل بیت«علیه السلام».