فرهنگ عاشورا صفحه 396

مسعود بن حجّاج

از شهدای کربلا.وی و پسرش(عبد الرحمن بن حجاج)در حملۀ اول به شهادت رسیدند.برخی گفته اند این دو همراه سپاه عمر سعد از کوفه بیرون آمده بودند؛ولی در کربلا به سوی حسین«علیه السلام»آمدند.نامشان در زیارت ناحیۀ مقدّسه هم آمده است. (1)

مسلح

نام یکی از منزلگاههای راه مکّه به عراق،که امام حسین«علیه السلام»از آن عبور کرده است.

مسلم بن عقبه

جنایتکاری که در واقعۀ حرّه،به فرمان یزید،دست به کشتار مردم مدینه زد.واقعۀ حرّه قیام عمومی مردم مدینه بر ضدّ امویان بود که پس از حادثۀ عاشورا به وقوع پیوست.

بعضی او را به خاطر کارهای ننگینش،«مسرف»و«مجرم»گفته اند،نه مسلم. (2)وی از سرداران معاویه و یزید بود و زمان پیامبر را هم درک کرده بود. (3)

-واقعۀ حرّه

مسلم بن عقیل

نمایندۀ اعزامی سید الشهدا از مکّه به کوفه برای بررسی اوضاع و بیعت گرفتن از مردم.

مسلم بن عقیل،پسر عموی امام حسین«علیه السلام»و مورد وثوق وی بود.رشادت و جوانمردی او مشهور بود.در جنگ صفین،در جناح راست لشکر علی«علیه السلام»بود.امام حسین«علیه السلام»در پاسخ به دعوتنامه های مکرّر شیعیان و سران کوفه،نامه ای خطاب به آنان نوشت و مسلم بن عقیل را بعنوان«برادر،پسر عمو و فرد مورد اطمینان خود»به آنان معرّفی کرد.مسلم در نیمۀ شعبان از مکّه به کوفه رفت،در کوفه به تلاش وسیعی برای دعوت مردم به بیعت با امام پرداخت.آن زمان والی کوفه نعمان بن بشیر بود.حدود 18 هزار نفر با او به نفع امام بیعت کردند.در ایّام فعالیّت و قیام حماسی مسلم،والی کوفه عوض شد و ابن زیاد به ولایت کوفه و مقابله با حرکت مسلم منصوب گشت.جایگاه مسلم در کوفه پنهان بود.ابن زیاد به کمک جاسوسان محلّ اختفای او را پیدا کرد و به دستگیری میزبانش که«هانی»بود پرداخت.مسلم بن عقیل مجبور شد قیام خویش را پیش از موعد علنی کند.

1- 1) -عنصر شجاعت،ج 3،ص 12.
2- 2) -مروج الذهب،ج 2،ص 69.
3- 3) - لغت نامه،دهخدا،به نقل از«الاعلام»و«حبیب السیر».