فرهنگ عاشورا صفحه 409

مکروب

اندوهگین،غمگین،گرفته.از لقبهای سید الشهدا علیه السلام که در حدیث امام باقر«علیه السلام» آمده است:«انّ الحسین...قتل مظلوما مکروبا». (1)

-اوصاف سید الشهدا

ملک ری-حکومت ری

ممنوعیّت عزاداری

در پی ورود اندیشه های غربزدگی در ایران و مقابله با مذهب و فرنگی ساختن کشور، با یک سری از مظاهر دین و سنّتهای مذهبی در ایران مبارزه شد.جلوگیری از اقامۀ عزاداری و مجالس سوگواری برای ابا عبد الله«علیه السلام»هم یکی از این برنامه ها بود.علیه آن هم فعالیت فرهنگی شد و هم اقدام عملی.در مقطعی از تاریخ ایران(از سال 1313 تا 1320 شمسی)در دورۀ رضا خان،عزاداری برای سید الشهدا«علیه السلام»ممنوع شد و تکیه ها موقّتا رونق خود را از دست دادند. (2)در آن مدّت،در خانه ها و پنهانی و گاهی پیش از روشن شدن هوا و دمیدن خورشید،مجالس روضه برپا می شد و دور از چشم مأموران رضا خان عزاداری انجام می گرفت و اگر مأموران رضا خان به کسی مظنون می شدند،دستگیرش می کردند یا با گرفتن رشوه،رها می کردند.مردم برای شرکت در مجالس روضه که در خانه ها پنهانی برگزار می شد،از بیم مأموران گاهی از پشت بامها به منزل یکدیگر رفت و آمد می کردند و روضه خوان هم برای آنکه به چنگ مأموران گرفتار نشود،با لباس مبدّل به خانه ها می رفت و آنجا لباس خود را می پوشید. (3)برای پیشبرد این هدف،هم از تبلیغات و کارهای فرهنگی استفاده می شد،هم از نیروهای قهریّه.برخی نویسندگان غرب زده،همچون آخوندف و آقا خان کرمانی،با قلم به میدان مبارزه می آمدند و رضا خان با مأمور و سرباز.

آخوندف(آخوند زاده)می نویسد:«هر جا می رود تعزیه برپاست،مگر مصیبت و درد خود آدم کم است که با نقل گزارش هزارساله،اوقات خود را دائما تلخ کند و به جهت

1- 1) -کامل الزیارات،ص 168.
2- 2) -کیهان فرهنگی،سال 10 شمارۀ 3،ص 31.
3- 3) -ر.ک:«تاریخ تکایا و عزاداری قم»،ص 222.