فرهنگ عاشورا صفحه 427

که چرا می خواهید با گروهی بجنگید که سحرخیزان و شب زنده داران و اهل عبادتند؟ (1)

خصلت یاران شهید او،روح معنوی و حال عبادت و نیایش و نماز بود و شب عاشورا، زمزمۀ نماز و نیایش آنان در خیمه هایشان پیچیده بود.به گفتۀ مورّخان«لهم دویّ کدویّ النّحل و هم ما بین راکع و ساجد و قارئ للقرآن» (2)همۀ شب را به نماز مشغول بودند. به نقل تاریخ ابن اثیر:شب که شد،تمام شب را به نماز و استغفار و تضرّع و دعا پرداختند.صبح عاشورا نیز،حسین بن علی«علیه السلام»پس از نماز صبح با یاران،نفرات خود را سازماندهی کرد. (3)

ظهر عاشورا،ابو ثمامۀ صائدی،وقت نماز را به یاد حضرت آورد.حضرت نیز او را دعا کرد که:خداوند تو را از نمازگزاران ذاکر قرار دهد.آنگاه به اتفاق جماعتی به نماز ایستادند و نماز خوف خواندند. (4)سعید بن عبد الله نیز از یاران او بود که هنگام نماز،جلوی امام ایستاد و بدن خویش را سپر تیرهای بلا ساخت و با پایان یافتن نماز امام،او بر زمین افتاد و شهید نماز گشت. (5)حسین و یارانش همه کشته راه نماز شدند.از این رو در زیارتنامۀ امام خطاب به او می گوییم:«اشهد انّک قد اقمت الصّلاه و آتیت الزّکاه و امرت بالمعروف و نهیت عن المنکر»(زیارت وارث).

آنچه به جهاد،ارزش می دهد،آمیختگی آن با نماز است.عاشورا تلاقی عرفان و حماسه بود و نهضت کربلا برای احیای سنّتهای دینی و فرایض الهی از جمله نماز بود.شیعۀ او نیز باید اهل نماز و خشوع باشد و از دین داری تنها عزاداری را نشناسد.

حتّی معتقدان و امیدواران به شفاعت حسین«علیه السلام»نیز باید اهل نماز باشند.چون شفاعت بی نمازان نخواهد رسید.دریغ و افسوس از کار آنان که در ایّام سوگواری به عزاداری و سینه زنی و نوحه خوانی و دسته و هیأت می روند،امّا نسبت به نمازهای واجب بی اعتنایند.

-ابو ثمامۀ صائدی،سعید بن عبد الله،درسهای عاشورا

نواویس

نام محلّی است که در خطبۀ امام حسین«علیه السلام»هنگام خروج از مکّه به سوی عراق آمده

1- 1) -الفتوح،ابن اعثم،ج 5،ص 177.
2- 2) -حیاه الامام الحسین،ج 3،ص 175.
3- 3) -الکامل،ج 2،ص 560.
4- 4) -سفینه البحار،ج 1،ص 136،الکامل،ج 2،ص 567.
5- 5) -بحار الأنوار،ج 45،ص 21.