فرهنگ عاشورا صفحه 434

مبارزه با باطل و ستم و طاغوت،سرلوحۀ دعوت همۀ انبیای الهی بوده است و«کربلا» تجلّی این خط ممتد درگیری حق و باطل است.«عاشورا،حضور مجدّد آدم و نوح و ابراهیم و موسی و عیسی-علی نبیّنا و آله و علیهم السلام-است در قلّۀ فریادگری و هدایت.این که حسین را وارث آدم«علیه السلام»می خوانیم و زیارت«وارث»را با سلام بر آن پیمبران الهی آغاز می کنیم برای همین است،یعنی نقطۀ اتّصال همۀ حرکتهای الهی و انقلابهای خدایی،به صورت تجسّم دوبارۀ آدم و نوح و ابراهیم و اسماعیل و موسی و عیسی و محمّد و علی و فاطمه و امام حسن(علیهم السلام)در لحظه های خورشیدی عاشورا و واقعیّت سرشار کربلا...» (1)

در متن زیارتنامه ها نیز به وارث بودن حسین بن علی«علیه السلام»نسبت به خطّ انبیا اشاره شده است:از جمله:«اکرمته بطیب الولاده و اعطیته مواریث الأنبیا» (2)و بر اساس آیۀ «لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْمِیزانَ لِیَقُومَ النّاسُ بِالْقِسْطِ...» (3)چون برپایی قسط و عدالت اجتماعی،رسالت همۀ انبیا و میراث مشترک رسولان الهی است،حسین بن علی«علیه السلام»هم که وارث همۀ انبیاست،پس وارث خطّ قسط و عدل آنان نیز می باشد و قیام کربلا،از جمله دعوت به عدل و مبارزه با بی عدالتی و ستم را هم در سرلوحۀ دعوت و اهداف خویش دارد.از این رو،منکرهای اجتماعی و اقتصادی را هم باید در شمار منکراتی که آن حضرت برای مقابله با آنها قیام کرد،به حساب آوریم،که لازمۀ وراثت عدل و قسط انبیاست.

-حسین وارث آدم،زیارت وارث،درسهای عاشورا

واعظ

موعظه کننده ،سخنران،اندرزگو،کسی که در مجالس حسینی و در مناسبتهای مختلف دینی به منبر رفته و به موعظه و صحبت می پردازد و در پایان هم مصیبت می خواند.منبری.این لقب،همواره با احترام آمیخته بوده است و خود واعظ،اهل تعهّد و وارستگیهای اخلاقی و تأثیرگذاری در نفوس و دلهای مستمعین بوده است.

لقب واعظ،در آغاز نام تعدادی از خطبای گذشته به کار می رفته است،مثل واعظ کاشفی،

1- 1) -قیام جاودانه،محمد رضا حکیمی،نقل از چشمۀ خورشید،ج 1،ص 330.
2- 2) -مفاتیح الجنان،زیارت امام حسین در عید فطر و قربان(ص 48).
3- 3) -حدید،آیۀ 25.