فرهنگ عاشورا صفحه 437

جنگ آن حضرت آمدند،عدّه ای هم جان بر سر پیمان باختند و فدای حسین«علیه السلام»شدند:و علی الارواح التی حلّت بفنائک...» (1)امام حسین«علیه السلام»در خطبه های طول راه و روز عاشورا به«غدر»،«خذلان»،«نقض عهد»«خلع بیعت»،«نکث»«غرور»،و...کوفیان اشاره کرده، آنان را بر نقض بیعت و پیمان شکنی نکوهش کرده است.

سید الشهدا«علیه السلام»،خود بر پیمان خویش با خدا وفا کرد.در زیارتنامۀ او به تعبیراتی همچون«اشهد انک قد بلّغت و نصحت و وفیت و اوفیت» (2)بر می خوریم.از زیارتنامۀ حضرت عباس«علیه السلام»نیز می خوانیم:«و اشهد انّک...ممّن و فی ببیعته و استجاب له دعوته و اطاع ولاه امره...» (3)و عاشورائیان میثاق با خون شهدا می بندند که راه و پیامشان را فراموش نکنند.

مبادا عهد خود را واگذاریم امام خویش را تنها گذاریم

-عباس بن علی«علیه السلام»،کوفیان

وقف

در اصطلاح شرعی عبارت است از«تحبیس مال و تسبیل منفعت و ثمره»،یعنی منافع زمین،ملک یا وسیله ای را به خاطر خدا برای مقصود معینی و استفادۀ خاصی اختصاص دهند و با نگهداشتن دائمی اصل مال،بهره وری از منافع آن در جهت خیرات و خدمات صرف شود و نوعی کمک رسانی و خیراندیشی نسبت به مردم است،با انگیزه های دینی.

چنین مال یا زمین یا جنسی را«موقوفه»می نامند.منافع و استفاده از موقوفات،باید طبق وقفنامه و نظر واقف انجام گیرد و تخلف از آن گناه و خیانت است.وقف، نوعی صدقه جاریه است که برای درازمدت ،عموم مردم از آن بهره مند می شوند و حتّی پس از فوت واقف نیز،ثواب آن به روح او می رسد.همواره افراد متمکّن برای باقی گذاشتن خیرات،اقدام به وقف می کردند و از همین رهگذر،مساجد،مدارس، تکیه ها،آب انبارها،کتابها،کتابخانه ها،بیمارستانها و امور خیریّۀ بسیار پدید می آمد.

برای ادارۀ موقوفه هایی که وقف مساجد،مدارس،حرمها،زیارتگاهها و اقشار خاصّی شده،تشکیلات اداری پیدا شد تا آنها در مورد خود صرف شود و از حیف و میل و سوء

1- 1) -زیارت عاشورا،مفاتیح الجنان،ص 458.
2- 2) -زیارت مطلقۀ امام حسین،مفاتیح الجنان،ص 423.
3- 3) -مفاتیح الجنان،ص 435.