فرهنگ عاشورا صفحه 54

بازار بگردانند.از جمله جاهایی که اسیران را عبور دادند،همین بازار شام بود که برای دیدار اسرای خاندان نبوّت«صلی الله علیه و آله»،جمعیّت زیادی در دو طرف بازار صف کشیده بودند.

این بازار امروزه حدود پانصد متر طول و ده متر عرض دارد،در دو طبقه و تاریخ بنای آن به عصر عثمانی می رسد...آغاز بازار شام،خیابانی عریض،واقع در غرب بازار و پایان آن محوطۀ مقابل مسجد اموی است...فاصلۀ آخرین ستون تا محوطۀ مقابل در غربی مسجد اموی حدود سی متر است و ظاهرا اسرای خاندان عصمت و نبوت از همین درب اصلی مسجد اموی وارد مسجد گشتند...» (1)

بالا سر

یا«بالای سر»قسمتی از قبر که طرف سر میّت قرار می گیرد،محوطه ای از حرم نزدیک به بالای سر امام،در مقابل پایین پا.از آداب و مستحبّات زیارت امام حسین«علیه السلام»ایستادن بر بالای سر آن حضرت و زیارت خواندن و نماز گزاردن است. (2)

بانی

پایه گذار،مؤسّس.در فرهنگ عاشورا و مراسم سوگواری،کسی که بر پای دارندۀ مجلس عزا یا تعزیه و روضه و سخنرانی برای امام حسین«علیه السلام»و دیگر معصومین است.

بانی مجلس معمولا بنا به نذر و نیاز یا از روی عشق و علاقه دست به این کار می زند و متکفّل خرج و هزینۀ پذیرایی و اجرت روضه خوان و تعزیه خوان و واعظ و محلّ برگزاری جلسه می شود.به مؤسّس ساختن مسجد و حسینیّه هم بانی گفته می شود.رسم است که واعظ و مدّاح،بانی مجلس را یاد و دعا می کند که خداوند قبول فرماید و مورد عنایت و کرم ابا عبد الله«علیه السلام»قرار گیرد.

برداشتن بیعت

بیعت،بر عهدۀ بیعت کننده،تکلیف حمایت و یاری می آورد،مگر آنکه امام و پیشوای بیعت،این تعهّد را از دوش بیعتگران بردارد و آنان را در«حلّ»قرار دهد که اگر رفتند، پیمان شکنی محسوب نگردد.در اینکه آیا با«حلّ بیعت»،مسئولیّت از دوش صاحبان بیعت برداشته می شود،یا آنکه تکلیف حمایت و یاری حجّت خدا همچنان بر دوش آنان باقی است،بحث است.