فرهنگ عاشورا صفحه 9

8-منابر وعظ و ارشاد،به عنوان وسیلۀ آگاهانیدن مردم

9-تداوم انقلاب بصورت زمینه سازی نهضتهای پس از عاشورا (1)

حادثۀ کربلا،گشایندۀ جبهۀ اعتراض علیه حکومت امویان و سپس عباسیان شد،چه به صورت فردی که روحهای بزرگ را به عصیان و افشاگری واداشت،و چه به شکل مبارزه های گروهی و قیامهای عمومی در شهری خاصّ یا منطقه ای وسیع. (2)

خون او تفسیر این اسرار کرد ملّت خوابیده را بیدار کرد (3)

-ماهیّت قیام کربلا،اهداف نهضت عاشورا،درسهای عاشورا

آخرین وداع-الوداع

آداب زیارت

تشرّف به دیدار امام معصوم«علیه السلام»چه در حال حیات و چه پس از شهادت و هنگام زیارت قبور ائمّه«علیه السلام»آدابی دارد که آن را از دیدارهای معمولی جدا می کند.رعایت طهارت،ادب،متانت،توجّه،حضور قلب از جملۀ این آداب است. (4)زیارت قبر سید الشهدا«علیه السلام»آداب ویژه تری دارد،از قبیل:نماز خواندن،حاجت خواستن،بی آلایش و غمگین و غبارآلود،راه زیارت را پیمودن،پیاده رفتن،غسل زیارت کردن،تکبیر گفتن، وداع کردن. (5)شهید ثانی در کتاب«دروس»،چهارده آداب برای زیارت می شمارد که خلاصۀ آنها چنین است:

اوّل:غسل،پیش از ورود به حرم،با طهارت بودن و با لباس تمیز و خشوع وارد شدن

دوّم:بر آستانۀ حرم ایستادن،دعا خواندن و اذن ورود طلبیدن

سوّم:کنار ضریح مطهّر ایستادن و خود را به قبر نزدیک ساختن

چهارم:رو به حرم و پشت به قبله ایستادن در حال زیارت،سپس صورت بر قبر نهادن سپس به بالای سر رفتن

پنجم:زیارتهای وارده را خواندن و سلام گفتن

1- 1) -برای تفصیل آن ر.ک:«حیاه الإمام الحسین»،باقر شریف القرشی،ج 3،ص 436،(معطیات الثوره).
2- 2) -در این زمینه ها ر.ک:«الانتفاضات الشیعیّه»،هاشم معروف الحسنی؛«امامان و جنبشهای مکتبی»،محمد تقی مدرّسی.
3- 3) -کلیّات اقبال لاهوری،ص 75.
4- 4) -ر.ک:«بحار الأنوار»،ج 97،ص 124.
5- 5) -ر.ک:«بحار الأنوار»،ج 98،ص 140 به بعد.