تأملی در نهضت عاشورا صفحه 160

شده بود، کاملا تفاوت کرده است. در این هنگام، امام، افرادی را که همراه او بودند گردآورد و به آنها فرمود: «أیها الناس قد خذلتنا شیعتنا فمن أراد منکم الانصراف فلینصرف». (8) ای مردم! شیعیان ما! ما را تنها گذاشتند. هر کدام از شما می خواهد برگردد، از همین جا باز گردد. اینجا بود که شماری از کسانی که در نیمه ی راه به امام پیوسته بودند، بازگشته و یاران خاص امام باقی ماندند. (9) کسانی بودند که از مکه امام را همراهی کرده (10) و یا حتی قبل از آن، از مدینه همراهیش کرده بودند. (11) کسانی که از او جدا شدند، اعرابی بودند که فکر کرده بودند همراه حسین بن علی علیه السلام به شهری در می آیند که همه ی آنها تابعیت او را گردن نهاده اند. (12) اکنون که روشن شد تصورشان نادرست بوده، از همان جا بازگشتند.

پس از این مرحله نیز امام به حرکت خود ادامه داد. در اینجا کاملا برای امام روشن شده بود که دیگر رفتن به کوفه با توجه به ارزیابی های سیاسی درست نیست و طبعا ورای سیاست و مسائل سیاسی مطلب دیگری نیز بوده که می بایست حسابش را از ارزیابیهای سیاسی جدا کنیم. امام به سوی منطقه ی شراه حرکت

کرد و شب را در آنجا ماند. فردای آن روز باز به حرکت ادامه داد. نیمه های روز بود که از دور سپاه ابن زیاد به طلایه داری حر بن یزید ریاحی پدیدار شده و راه را بر امام سد کرد.

(1) انساب الاشراف، ج 3، ص 164؛ ابخار الطوال، ص 245؛ تاریخ الطبری، ج 4، صص 289 -290.
(2) اخبار الطوال، ص 245.
(3) همان، ص 247.
(4) الفتوح، ج 5، ص 120.
(5) تاریخ الطبری، ج 4، ص 300.
(6) این پیام این بود که هر چه زودتر امام حسین علیه السلام به حجاز بازگردد و به کوفه نیاید..
(7) اخبار الطول، صص 248،247.
(8) انساب الاشراف، ج 3، ص 169.
(9) اخبار الطوال، ص 248.
(10) انساب الاشراف، ج 3، ص 169.
(11) تاریخ الطبری، ج 4، صص 301،300.
(12) همان، ج 4، ص 300.

موضع مردم کوفه در جریان نهضت کربلا

موضع مردم کوفه در جریان نهضت کربلا

اکنون مناسب است تا موضع مردم کوفه را نسبت به رخداد کربلا مرور کنیم.

در منابع تارخی و افواه عوام، مردم کوفه اهل «غدر و خیانت» دانسته شده و گفته شده است که وفای به عهد در میان آنها امری نادر است؛ یا به قول شاعر:

ندیدم من از هیچ کوفی وفا

زکوفی نیاید بغیر از جفا

مردم کوفه عجول بوده و همین تعجیل آنان در تصمیم گیری، همیشه به ضرر آنها