تأملی در نهضت عاشورا صفحه 284

اما مقصود از تحریف معنایی، آن است که در درجه ی نخست، اهداف عاشورا و قیام حسینی به صورتی دیگر درآید. این مسأله به صورت های مختلفی می تواند باشد. حکومت بنی امیه، قیام عاشورا را به صورت یک شورش معرفی می کرد. کسانی هم بودند که حرکت امام

حسین علیه السلام را نوعی خودکشی سیاسی غیر مفید تلقی می کردند. در این طرف، از میان خودی ها نیز کسانی بودند که هدف امام حسین علیه السلام را محدود به برخی از مسائل حاشیه ای می کردند. این ها نمونه ای از تحریفات معنایی است که در ادامه توضیح بیشتری درباره ی آن خواهیم داد.

زمان رسوخ تحریف در تاریخ عاشورا

زمان رسوخ تحریف در تاریخ عاشورا

برای شناخت زمان رسوخ تحریف در عاشورا می بایست بدانیم کتاب های مربوط به عاشورا در چه زمانی تدوین شده و هر زمان چه شرایطی بر تألیف این قبیل آثار حکمفرما بوده است. آنچه به طور خلاصه می توانیم در این باره اظهار کنیم این است که به جز برخی از مسائلی که ناشی از غرض ورزی مورخان اموی مسلک بوده، به طور عمده، اخبار عاشورا توسط شیعیان و یا افرادی که تمایل به تشیع داشته اند، تدوین شده است. به همین دلیل، بیشتر اخبار موجود در کتابهای کهن که توسط مورخان عراقی در قرن دوم تا چهارم نوشته شده، مطالب درستی است، در این زمینه، برخی از داستانسرایی ها را باید استثناء کرد. اما از قرن ششم به بعد، نوشته های تاریخی قدری سست شده و تحت تأثیر بی دقتی رایج در همه ی عرصه های علوم اسلامی قرار گرفته است. در این میان، دانش تاریخ به مقدار زیادی قصه ای و داستانی شده است. علاوه بر آن، شخصیت های تاریخی، مانند مشایخ، صوفیه که از این زمان به بعد - یعنی در قرن هفتم تا دهم هجری - شخصیت های اسطوره ای یافتند و اخبار عجیب و غریب فراوان به آنها نسبت داده شد، رنگ تاریخ گذشته را نیز عوض کردند. کتاب هایی که در این فاصله نوشته شد، خالی از دقت تاریخی و بیشتر داستانی

بوده است. بعدها هم این بی دقتی در تاریخنویسی حفظ شد و دلیل عمده اش از دست رفتن مصادر کهن تاریخی یا در دسترس نبودن آنها بود. البته تاریخ های که دراین