- آغاز سخن 1
- درباره ی منابع تاریخ عاشورا 3
- ابومخنف و مقتل الحسین 7
- محمد بن سعد و مقتل الحسین 10
- بلاذری و مقتل الحسین 13
- دینوری و مقتل الحسین 14
- طبری و تاریخ عاشورا 16
- احمد بن اعثم کوفی و مقتل الحسین 17
- خوارزمی و مقتل الحسین 21
- مقتل الحسین امام طبرانی 22
- آثار دیگری از قرن سوم و چهارم هجری 23
- منابع داستانی، ادبی و روضه ای 24
- تحلیلی از وضیعت قریش و جناح های داخلی آن تا کربلا 29
- سه نوع برخورد با دین اسلام پس از رحلت رسول خدا 31
- سه نوع نظام سیاسی از زمان رسول خدا تا حکومت معاویه 32
- برخورد امام علی و آل علی با مشکلات و دشواری ها 33
- چگونگی عقاید عامه ی مردم در مناطق مختلف 35
- راه های منحرف کردن عامه ی مردم توسط امویان 36
- چگونگی امر تحریف دین در این دوره 38
- گزارش نامه ی واقعه ی کربلا 42
- مخالفت امام حسین با خلافت یزید 150
- اعزام مسلم به کوفه 152
- حرکت امام به سمت عراق 158
- موضع مردم کوفه در جریان نهضت کربلا 160
- فشار ابن زیاد بر مردم کوفه 163
- ارزیابی سفر به عراق 169
- امام در برابر سپاه عراق 177
- آگاهی از شهادت در کربلا 187
- انحرافات دینی و کربلا 190
- آثار سیاسی رخداد کربلا در جامعه ی شیعه 195
- عدد چهل 197
- عدد «اربعین» در متونی دینی 198
- اربعین امام حسین 199
- بازگشت اسیران به مدینه یا کربلا 201
- میرزا حسین نوری و اربعین 202
- شهید قاضی طباطبائی و اربعین 203
- حکمت شهادت امام حسین 205
- عاطفه و برداشت سیاسی 209
- دو تجربه ی صلح و انقلاب 210
- تجربه ی سیاست یا فرهنگ 212
- مفهوم امام 213
- تأثیر غالیان 214
- حکمت شهادت و امر سیاست 216
- نگاه صوفیانه 219
- هدف و آگاهی پیشین 220
- به سوی برداشت سیاسی 226
- هدف سیاسی: شهادت 228
- سخن آخر 230
- تأثیر نهضت امام حسین در سقوط امویان 231
- قیام امام حسین یک قیام اسوه 234
- تأثیر مشخص قیام امام حسین روی قیام های پس از آن 235
- امامان شیعه و مسأله ی قیام 236
- تأثیر نهضت امام حسین بر جامعه ی شیعه 237
- بعد معنوی کربلا 238
- مروری بر کتاب کامل الزیارات ابن قولویه 240
- ابعاد شکلی و شعاری نهضت امام حسین 253
- ویژگی عمده ی این سه صورت شعاری 254
- ویژگی شعارها 255
- تغییر پذیری قالب شعائر 256
- شعائر و هنر 257
- عوارض منفی شعائر تازه یاب 258
- روضه خوانی و شعار 259
- درآمد بحث 261
- بستر تاریخی عزاداری اهل سنت برای امام حسین 261
- ابوحنیفه شیعه ی زیدی 263
- مرز تشیع و تسنن از قرن سوم به بعد 265
- عزاداری سنیان از زبان عبدالجلیل در قرن ششم هجری 270
- خراسان تیموری و عزاداری برای امام حسین 275
- برخی از آثار علمای حنفی درباره ی امام حسین 279
- خاتمه 281
- مسأله ی تحریف در نهضت عاشورا 283
- زمان رسوخ تحریف در تاریخ عاشورا 284
- انگیزه های تحریف در تاریخ عاشورا 285
- نقلهای تاریخی و عاطفی 286
- روضه الشهداء و مسأله ی تحریف 288
- حکومت ها و مسأله ی تحریف در وقایع عاشورا 289
- راه های جلوگیری از تحریف در عاشورا 292
- تحریف معنایی و معنوی در اخبار نهضت عاشورا 293
- پیشینه ی مبارزه با تحریف درباره ی عاشورا 295
- میرزا حسین نوری و مسأله ی تحریف در عاشورا 298
- استاد مطهری و مسأله ی تحریف 301
- روضه الشهداء ملاحسین کاشفی 303
- احوال کاشفی 304
- آثار کاشفی 309
- مذهب کاشفی 311
- کاشفی و تألیف روضهالشهداء 319
- منابع کاشفی در روضهالشهداء 323
- کاشفی و نقد و بررسی نقلها 330
- نفوذ دیرپای روضهالشهداء 332
- روضهالشهداء جایگزین ابومسلم نامه ها 337
- روضهالشهداء و رواج تشیع در ایران 339
- روضه ی الشهداء نخستین مقتل فارسی نیست 340
- کاشفی و رواج برداشت معنوی از کربلا 342
حاضر شده بودند، پانصد هزار نفر نوشته است. (4).
برای مثال از یکی از این کتابهایی که دوره ی قاجاری درباره ی کربلا نوشته است، یاد می کنیم؛ کتابی با نام هم وغم فی شهر محرم از حسین بن علی حسن بن عبدالعلی که مجموعه ای از آنچه را که «در مجالس علما و صلحا... می خواند و می گریست و ایشان را می گریانید» در این کتاب فراهم آورده است. وی مطلبی از شیخ احمد احسایی باوصف «استاد عارف ما» نقل می کند. وی از ابومخنف! نقل کرده است که در کربلا یک صد و بیست هزار نفر سپاه دشمن بوده است: هشتاد هزار سوار و چهل و دو هزار پیاده. (5) همچنین نوشته است که زهیر بن قین، به یک روایت، نوزده نفر و به روایت دیگری صد و بیست نفر را به درک واصل کرد. حبیب بن مظاهر، به یک روایت سی و یک نفر و یک روایت شصت و دو نفر را روانه ی منزل سقر نمود. (6) درباره ی ساعات روز عاشورا هم نوشته است که هفتاد ساعت بوده است. به علاوه در آن آمده است که به روایت صحیح آمده که حضرت هزار و نهصد زخم برداشتند. (7).
(1) این کتاب اخیرا با عنوان «چشم اندازی به تحریفات عاشورا: لؤلؤ و مرجان» به کوشش مصطفی درایتی به چاپ رسیده است (قم، 1379).
(2) لؤلؤ و مرجان، ص 168
-167.
(3) این کتاب با این مشخصات در سه مجلد (948 به اضافه 820 به اضافه 712 صص (چاپ شده است: تصحیح الشیخ محمد جمع بادی، عباس ملاعطیه الجمری، بحرین، شرکه المصطفی للخدمات الثقافیه، 1415 ق.
(4) اکسیر العبادات، ج 2، صص 654 - 653 مصحح در پاورقی یادآور شده است که چنین مطلبی در کتاب آل عصفور نیامده و این ها شفاهی نقل می شده است.
(5) هم و غم فی شهر المحرم ص 31 (نسخه ی مرعشی، ش 5627).
(6) همان، ص 45.
(7) همان، ص 179.
استاد مطهری و مسأله ی تحریف
استاد مطهری و مسأله ی تحریف
استاد شهید مطهری در سال 1348 شمسی، چهار سخنرانی درباره ی تحریفات عاشورا در حسینیه ی ارشاد ایراد کردند که نشان می دهد از سالها قبل روی این موضوع حساسیت داشته اند. ایشان در سخنرانی ها متأثر از کتاب مرحوم نوری بوده و خودشان نیز تحلیل های جالبی در این باره آورده اند. ایشان در آنجا می گویند که «اگر بخواهیم روضه های دروغی را که می خوانند جمع آوری کنیم، شاید چند جلد کتاب پانصد صفحه ای بشود.» ایشان علاوه بر نمونه هایی که از میرزای نوری نقل می کند، برخی از تجربه های خودشان را نیز بر آن می افزایند. قصه حضور لیلا در کربلا، قصه عروسی قاسم که از روضهالشهداء نقل شده، قصه نذر لیلا که اگر علی اکبر زنده بماند از