آموزه ها و پیام های قیام عاشور صفحه 1

مقدمه

شخصیت وعظمت امام حسین ع) همه جا را فراگرفته است تمام انسان های بیدار از فداکاری و گذشت و جوان مردی امام حسین ع) در راه احیای دین حق و عدالت وریشه کن کردن باطل و ظلم سخن می گویند، هر کس با زبانی از این امام بزرگ و پیروز درهر عصری به بزرگی یاد می کند.خاطره جان گداز و بسیار آموزنده عاشورا بزرگ ترین فداکاری ها را به بشرمی آموزد. قیام امام حسین ع) منبع الهام بخش برای به ثمر رساندن حق و عدالت بود.آن چنان همت امام بلند بود که برای اعتلای کلمه حق از همه چیز خود گذشت چنانچه برای نجات اسلام از طوفان های بنی امیّه و طرفداران آنها به جهانیان فرمود: «آگاه باشید(ابن زیاد) مرا، میان کشته شدن و ذلت مخیّر ساخته ولی ذلّت و خواری از ساحت ما دوراست نه خدا ذلّت را برای ما می پسندد و نه پیامبرش و نه مردان با ایمان دنیا، و نه آن دامن پاکی که مرا پرورش داده و نه آن روح با مناعتی که من دارم من هرگز اطاعت مردم پست را بر کشته شدن با شرافت ترجیح نمی دهم »عظمت روح و همت مردانه و نظر بلند و فداکاری بی دریغ و جانبازی بزرگ امام رانمی توان به قلم آورد و بیان کرد، مگر پشه ای می تواند خورشید را توصیف کند؟ ولی از آن جا که طبق روایتی پیامبر فرمودند: «أن لقتل الحسین حراره فی قلوب المؤمنین لا یبرد ابداً؛ همانا قتل حسین حرارتی در قلوب مؤمنین ایجاد کرده که هرگز سرد و خاموش نمی شود.»مردم با

بیان تاریخ بشر هرگز نام و یاد امام حسین ع) را فراموش نخواهند کرد درعصری که باطل پرستان و غول های مادیّت می خواهند نام امام حسین ع) را از زبان ها و یادها بیندازند سخت در اشتباه اند و به قول مقام معظم رهبری این خواب خرگوشی است هرگز تعبیر نخواهد شد و این آیه تداعی می کند که (یُریدون لیطفئوا نور اللّه بأفواههم واللّه متم ّ نوره و لو کره الکافرون .

اهداف قیام عاشورا

در مورد هدف قیام امام حسین ع) عقاید مختلفی است نظریه پردازان به گونه هایی مختلف هدف امام ع) را تبیین کرده اند: گاهی حرکت امام ع) برنامه ای معنوی می شود که از جانب خداوند طراحی شده که امام ع) مجری آن بوده و قدم به قدم کارهایی را که از جانب خداوند متعال مأموریت داشته انجام می داده است عدّه ای هدف امام را امر به معروف و نهی از منکر معرفی کرده اند، چنان که عده ای هدف را مبارزه با حکومت وقت دانسته اند و برخی نیز قیام کربلا را به منظور برپایی حکومت تبیین کرده اند.اگر اهداف و عوامل را یک جا بررسی کنیم درخواهیم یافت اکثر کسانی که اهداف مختلف را برای حرکت امام حسین ع) بیان کرده اند به کلمات آن حضرت استناد کرده وهر یک به بخشی از کلمات تمسّک کرده و مطالب دیگر را نادیده گرفته اند.وظیفه شرعی و تکلیف الهی و احساس مسئولیت این مطلبی است که دلیل آن در سخنان خود آن حضرت و پدر و جدّ بزرگوارشان و بلکه در آیات کریمه قرآنی هم به وضوح دیده می شود؛ مانند آیه ای که می فرماید:(و لا تعاونوا علی ألائم و العدوان ، معاونت بر گناه و دشمنی نکنید.بر

هیچ کس پوشیده نیست که بیعت امام با حکومت یزید بزرگ ترین کمک ومعاونت بر گناه بود.و یا وصیّت معروف امیرالمؤمنین ع) به فرزندان خود و به همه شیعیان و به خصوص به حسنین که می فرماید: «و کونا للظالم خصماً و للمظلوم عوناً؛ باشید برای ستم کار دشمن و بر مظلومان یاور.»و یا در سخنان حضرت سیدالشهدا این انگیزه و هدف یعنی عمل به وظیفه شرعی انسجام و تکلیف الهی به خوبی به چشم می خورد. آن جا که وقتی نامه ای به بزرگان بصره می نویسد و علت نهضت و قیام و دعوت الهی خود را ذکر می کند، می نویسد:«و أنا أدعوکم الی کتاب اللّه و سنّه نبیّه ص) فإن السُنّه َ قد اُمیتَت ْ و أن البدعه قد أحییَت ومن شما را به کتاب و سنت رسول خدا دعوت می کنم که براستی سنّت مرده و بدعت زنده شده است »

جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در قیام عاشورا

زمانی که برادر آن حضرت محمد بن حنفیه در مدینه به ایشان پیشنهاد کرد که از سفر منصرف شود، امام ع) نپذیرفت و وصیتنامه ای نوشت «و انی لم أخرج أشراً و لابطراً و لامفسداً و لاظلماً و انّما خرجت ُ لطلب الاصلاح فی امّه جدّی اُرید أن آمر بالمعروف وأنهی عن المنکر و أسیر بسیره جدّی و أبی علی بن ابیطالب من جهت خودخواهی وگردن کشی و فتنه انگیزی و ستم گری خارج نشدم بلکه به قصد اصلاح امت جدم خروج کردم می خواهم امر به معروف و از منکر نهی کنم و بر سیره جدّم و پدرم علی بن ابی طالب رفتار کنم »امام حسین احساس می کرد که به وسیله حاکمیت معاویه و سپس یزید و

حتّی قبل از آن دو اعمالی در میان مردم رواج پیدا کرده که غیر از سیره پیغمبر(ص) و سیره علی بن ابی طالب است از این جهت امام ع) اصلاح را ضروری دید و آن اصلاح احیای سیره پدر و جدّشان از طریق امر به معروف و نهی از منکر بوده است یعنی امر به معروف و نهی از منکر وسیله این احیاگری است نه آن که خود هدف باشند.امام حسین ع) وقتی از مکه به قصد کوفه حرکت کرد. در بین راه به فرزدق برخورد.امام ع) اوضاع عراق را پرسید، او جواب داد که دل های مردم با شما ولی شمشیرهایشان بر ضدّ شماست امام ع) درباره انگیزه سفر خود فرمودند: «ان هؤلاء قوم لزموا طاعه الشیطان و ترکوا طاعه الرحمن و أظهروا الفساد فی الارض و أبطلوا الحدود و شریط الخور و استأثروا فی أموال الفقراء و المساکین أنا أوّل من قام بنصره دین الله و اعزاز شرعه و الجهاد فی سبیله لتکون کلمه اللّه هی العلیا؛ اینان جماعتی هستند که ازشیطان اطاعت کرده و اطاعت رحمان را ترک کرده اند. آنان فساد را ظاهر و حدود الهی را باطل کرده اند، شراب می نوشند و در اموال فقرا و مساکین طبق میل خود رفتار می کنند.من از همه برای یاری دین خداوند و عزیز گرداندن شرع و جهاد در راه خدا سزاوارترم تا اینکه کلمه اللّه اعتلا یابد».از این سخنان معلوم می شود که این عوامل سبب شد که امام حسین ع) خود رابرای قیام از دیگران ارجح بداند، زیرا نواده پیامبر(ص) و امام مسلمانان است و در مقابل انحرافات نمی تواند ساکت باشد.و