رفاقت و دوستی از دیدگاه قرآن و روایات صفحه 72

صفحه 72

گرچه «حَسَنَة» و «سَيِّئَة» مفهوم وسيعي دارد ، تمام نيكي‌ها و خوبي‌ها و خيرات و بركات در مفهوم حسنه جمع است ، همان‌گونه كه هر گونه انحراف و زشتي و عذاب در مفهوم سيّئة خلاصه شده است ، ولي در آيه مورد بحث آن شاخه‌اي از « حَسَنَة » و «سَيِّئَة» كه مربوط به‌روش‌هاي تبليغي‌است منظورمي‌باشد .

درپايان‌آيه به‌فلسفه عميق اين برنامه در يك جمله كوتاه اشاره كرده ، مي‌فرمايد : نتيجه اين كار آن خواهد شد كه « دشمنان سرسخت همچون دوستان گرم و صميمي شونــد » ( فَاِذَا الَّذي بَيْنَكَ وَ بَيْنَـهُ عَـداوَةٌ كَاَنَّـهُ وَلِيٌّ حَميمٌ ) .

آن‌چه را قرآن در اين آيه بيان كرده و در آيه 96 سوره مؤمنون نيز به‌شكل ديگري آمده( اِدْفَعْ بِالَّتي هِيَ اَحْسَنُ السَّيِّئَةَ ) از مهم‌ترين و ظريف‌ترين و پربارترين روش‌هاي تبليغ ، مخصوصا در برابر دشمنان نادان و لجوج است و آخرين تحقيقات روانشنـــاســـان نيـــز بـــه آن منتهـــي شـــده اســـت .

زيرا هر كس بدي كند ، انتظار مقابله به مثل را دارد ، مخصوصا افراد بد چون

(124) رفاقت و دوستي

خودشان از اين قماشند و گاه يك بدي را چند برابر پاسخ مي‌گويند ، هنگامي كه ببينند كه طرف مقابل نه تنها بدي را به بدي پـاسخ نمـي‌دهد ، بلكـه با خوبي و نيكي به مقابله برمي‌خيزد ، اين‌جا است كه طوفاني در وجودشان برپا مي‌شود ، وجـدانشـان تحت فشــار شديدي قـرار مي‌گيــرد و بيــدار مي‌گردد ، انقلابي در درون جانشان صورت مي‌گيــرد ، شرمنــده مي‌شونــد ، احساس حقــارت مي‌كننــد و براي طــرف مقــابل عظمـت قـائـــل مي‌شونــد .

اين‌جا است كه كينه‌ها و عداوت‌ها با طوفاني از درون جان برخاسته و جاي آن را محبت و صميميت مي‌گيرد .

بديهي است اين يك قانون غالبــي است نه دايمي ، زيرا هميشه اقليتي هستند كه از اين روش ســوء استفــاده مي‌كننــد و تا زير ضربــات خردكننــده شــلاق مجازات قــرار نگيـرنــد ، آدم نمي‌شـــونــد و دســـت از اعمـال زشــت خـود بـرنمـي‌دارنــد .

روش‌هاي تثبيت دوستي (125)

البته حساب اين گروه جدا است و بايد در برابر آن‌ها از شدت عمل استفاده كرد ، ولي نبايد فراموش كرد كه اين دسته هميشه در اقليت هستند ، قانوني كه حاكم بر اكثـريت اسـت ، همـان قانون « دفـع سيئـه بـا حسنـه » اسـت .

کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه