صداقت و سیمای صادقین در قرآن و حدیث صفحه 128

واژه صدق در قرآن كريم (177)

مقعــد صــدق

در سوره قمر خداوند مي‌فرمايد: «في مَقْعَـدِ صِـدْقٍ عِنْـدَ مَليـكٍ مُقْتَدِرٍ»(1) در اين آيه توضيح بيشتر براي جايگاه متقين داده و مي‌فرمــايد آن‌ها در جايگاه صدق و حق و راستي نزد خداوند مالك قادر قـــرار دارنـد.

كلمه مقعد به معناي مجلس است... و مراد به كلمه صدق راستي عمل و ايمان متقين (و يا راستگويي متقين در عمل و در دعوي ايمان است) بنابراين اضافه شدن كلمه مقعد بر كلمه صدق از اين بابت است كه ميان مجلس آنان و صدق و عمل و ايمانشان رابطه‌اي هست. ممكن هم هست مراد به صدق در اين‌جا اين باشد كه مقام متقين و هرچه در آن مقام دارند صدقي است خالص و نياميخته با كذب حضوري است نياميخته با غيبت، قربي است كه بعدي ندارد، نعمتي است كه نقمت با آن نيست، سروري است كه غمي با آن نمي‌باشد و بقايي است كه فنايي با آن نيست. (2) در واقع جايگاه پرهيزكاران جايگاهي صدق است و هيچگونه باطل و بيهودگي در آن راه ندارد سراسر حق است و تمام وعده‌هاي خداوند درباره بهشت در آن جا عينيت مي‌يابد و صدق آن‌ها آشكار مي‌شود. (3)

در تفسير صافي مقعد صدق را مقام حق مكاني كه مورد رضايت خداوند است و هيچگونه لغو و گنـاهي در آن نيست تفسيــر نموده. (1)

1- 55 / قمر .
2- طباطبايي، «تفسير الميزان»، 19 .
3- مكارم شيرازي، «تفسير نمونه»، 23/80 .

(178) صداقت و سيماي صادقين

در تفسير مجمع البيان نيز مقعد صدق به معني مجلس حقي كه بيهودگي و اتهام گناه در آن نيست ترجمه شده البته علاوه بر آن نظرات ديگر نيز مطرح شده از جمله آن‌كه بعضي مي‌گويند منظور توصيف بر صدق است يعني مي‌فرمايد براي آنكه آنجا مقام بلند و پسنديده است و بعضي مي‌گويند براي دوام نعمت است در آن جا و بعضي گفته‌اند براي آنكه خداوند وعده راست داد به اولياء خودش كه در (عِنْدَ مَليكٍ مُقْتَدِرٍ) نزد خداي سبحان مي‌باشند و مقصود قرب مكاني نيست و خداوند اجل و اعلاي از مكان است بلكه مراد اين است كه ايشان در كنف او و پناه او و كفايت اويند چونكه به ايشان انواع مرحمت و فضل خــداونــد سبحـان مي‌رســد. (2)