صداقت و سیمای صادقین در قرآن و حدیث صفحه 148

نخستين ويژگي هر پيامبر، قبل از هر چيز، صداقت در گفتار است، چراكه او از سوي خدا خبر مي‌دهد و اگر اعتماد به صدق او نباشد، هيچگاه نمي‌توان بر سخنان او اعتماد كرد، لذا قرآن مجيد روي اين مسأله بارها تأكيد كرده، از جمله در سوره مريم مي‌فرمايد: «وَاذْكُرْ فِي الْكِتابِ اِبْراهيمَ اِنَّهُ كـانَ صِدّيقا نَبِيّا: در اين كتاب از ابراهيم ياد كن كه او بسيار راستگــو پيامبر خدا بود». (1)

1- نهج البلاغه، خطبه 154 .
2- مكارم شيرازي، «پيام قرآن»، 7/55 .

صداقت لازمه نبوّت انبياء (207)

همين توصيف درباره ادريس (56 / مريم) و يوسف (45 / يوسف) نيز آمده است.

قابل توجه اين‌كه در آيه موردبحث توصيف به صداقت قبل از توصيف به نبوت است (صِدّيقا نَبِيّا) اين نشان مي‌دهد كه پايه اصلي نبوت بر صِدْق و راستي نهاده شده، مخصوصا با توجه به اينكه صِدّيق صيغه مبالغه از صِدْق و به معني كسي است كه بسيار راستگو مي‌باشد يا كسي است كه هرگز دروغ نمي‌گويد و اعمالش سخنان او را تصديق مي‌نمايد بنابراين زمينه شايستگي براي پذيرش نبوت كه در همه حاملان وحي الهي وجود داشته، همين صدق و راستگويي كامل است كه فرمان خدا را بي كم و كاست به بندگان برساند البته مردم مي‌توانند با توجه به سابقه زندگي پيامبر به وجود اين ويژگي در او پي ببرند، همان گونه كه مردم مصر يوسف را به عنوان صدّيق شناخته بودند و به او چنيــــن خطــاب مي‌كــردنــد: «يُــوسُــف اَيُّهَــا الصِّــديــقُ». (2)

پايبند بودن به وعده‌ها و پيمان‌ها

در دومين آيه، باز سخن از صدق و راستي است، اما نه در گفتار بلكه در وعده و پيمان‌ها و جالب اينكه اين‌ويژگي را نيز قبل‌از توصيف به‌رسالت و نبوت قرار داده كه اشاره‌اي‌است بر زمينه‌ساز بودن آن نسبت

1- 41 / مريم .
2- مكارم شيرازي، «پيام قرآن»، 7/59 و 58 .