صداقت و سیمای صادقین در قرآن و حدیث صفحه 61

1 ـ دروغ چيست؟

دروغ سخن برخلاف حقيقت است و دروغ‌گو كسي است كه برخلاف حقيقت خبري مي‌دهد. (2) در زبان عربي دروغ را كذب گويند و خبر دروغ را كــاذب مي‌خــواننــد چنــان‌كــه خود دروغ‌گو را نيز كــاذب مي‌خـواننـد.

كم را بيش گفتن و يا بيش را كم گفتن دروغ است و گوينده‌اش دروغ‌گو مي‌باشد، چنان‌كه بود را نبود گفتن و يا نبود را بود خبر دادن دروغ‌گويي مي‌باشد و نيز بد را خوب و خوب را بد، يا كوچك را بزرگ و بزرگ را كوچك خواندن دروغ خواهد بود.

ممكن است سخني دروغ باشد ولي گوينده‌اش دروغ‌گو نباشد چنان‌كه ممكن است كسي دروغ بگويد ولي سخنش دروغ نباشد بلكه راســت و مطــابــق حقيقــت بـاشــد.(3)

1- مهدوي كني، اخلاق عملي، 237 .
2- صدر، دروغ، 12 و 13 .
3- صــــــــــدر، دروغ، 12 و 13 .

گذري بر دروغ (81)

2 ـ رابطـه دروغ و نفـاق

دروغ علامت نفاق است رسول خدا صلي‌الله‌عليه‌و‌آله مي‌فرمايند: «ثَلاثٌ مَنْ كُنَّ فيهِ فَهُوَ مُنافِقٌ وَ إِنْ صامَ وَ صَلّي وَ زَعَمَ أَنَّهُ مُسْلِمٌ إذا حَدَثَ كَذَبَ وَ إِذا وَعَدَ اَخْلَفَ وَ إذَا ائْتُمِنَ خانَ».(1)